Την ορισθείσαν ημέραν και ώραν (Παρασκευή 9 Ιανουαρίου 1898) έτυχον της τιμής να παρουσιασθώ εις τον Α.Υ τον Διάδοχον, όστις ευηρεστήθη να παρατείνη επί όλην ώραν την ακρόασιν, ην ηυδόκισε να μοι παράσχη.
Η Α.Υ με επηρώτησε το πρώτον αν την ακρόασιν ταύτην εζήτησα ως Βουτυράς απλώς ή ως δημοσιογράφος και διευθυντής του "Νεολόγου".
Υπό αμφοτέρας τας ιδιότητας ταύτας, Υψηλότατε, απήντησα' ως Βουτυράς μεν, καθόσον καθήκον εθεώρησα, οριστικώς εν τη πρωτευούση του ελληνικού βασιλείου εγκαθιστάμενος και εκ της αλλοδαπής προερχόμενος, ένθα επί μακράν σειράν ετών εμελέτησα και πως εν τω μέρει μου εξεπροσώπησα τα συμφέροντα του έξω ελληνισμού, να υποβάλω τα σεβάσματά μου εις τον Διάδοχον του ελληνικού θρόνου και να διαβεβαιώσω αυτόν περί των αισθημάτων της αφοσιώσεως των έξω Ελλήνων προς τον βασιλικόν οίκον της Ελλάδος , ως δημοσιογράφος δε, ίνα παραστήσω τη Υμ. Υψηλότητι την απόλυτον ανάγκην του να διαφωτισθή το έθνος περί των κατά τον πόλεμον γενομένων και περί της αποκειμένης εκάστω ευθύνης όπως μη γίνηται έρμαιον των ενόχως κερδοσκοπούντων επί βλάβη και επί κινδύνω των ιεροτάτων. Νομίζω δε ότι ουδέν δύναται πλειότερον να διαφωτίση αυτό ή η έκθεσις της Υμ.Υψηλότητος, ης η δημοσίευσις αποβαίνει απολύτως αναγκαία.
Είτα εξηκολούθησεν η συνδιάλεξις, νομίζω δε ότι πιστώς απομνημονεύσας τους λόγους της Α. Υψηλότητος αποδίδω αυτούς οίοι μοι ελέχθησαν.
Την ανάγκην της διαφωτίσεως ταύτης η Α.Υψ. πληρέστατα κατανοών ουδέν διακαέστερον εύχεται ή την δημοσίεσιν της εκθέσεώς του εν η περιωρίσθη απλώς, δια των ημερησίων διαταγών , δια των καθ΄εκάστην ημέραν και ώραν ανταλλασσομένων εγγράφων μεταξύ του αρχηγείου και των διαφόρων αρχηγών και αξιωματικών του στρατεύματος , δια χαρτών καταδεικνυόντων τας εκάστοτε και καθ' εκάστην συμπλοκήν και μάχην αμοιβαίας θέσεις των αντιμετώπων στρατών, τας αποστελλομένας ενισχύσεις και επικουρίας , τας προελάσεις και υποχωρήσεις αυτών, να καταδείξη την αληθή του ημετέρου στρατού δράσιν και τα πραγματικά αίτια της ήττης ημών.Αλλά τα αίτια ταύτα , εξηκολούθησεν ειπών , κείνται πολλώ έτι απωτέρω και δύνασθε νανεύρετε αυτά εν τη παντελεί από μακρών ετών ακηδία των κυβερνήσεων περί του στρατεύματος, όπερ κατά τοσούτον μόνον ελαμβάνετο υπ όψει, καθ' όσον ηδύνατο να χρησιμεύση ως πρόφασις εις την πολιτικήν κεδροσκοπίαν τούτου ή εκείνου του κόμματος.
Τί ηδύνατο πλέον να πράξη ο ατυχής ημών στρατός, στερούμενος της απαιτουμένης ασκήσεως, στρατός , ου πολλοί λόχοι τον χειρισμόν των όπλων εμάνθανον κατ' αυτήν την μάχην και δεν ενόουν καν τας διαταγάς των αξιωματικών , στρατός στερούμενος επιμελητείας και πάντων των επιτηδείων, στρατός όστις εμάχετο πολλάκις επί εικοσιτέσσαρας όλας ώρας άνευ άρτου και ύδατος; Προκειμένου περί των αξιωματικών του στρατού , εκτός ολίγων εξαιρέσεων , οι λοιποί πάντες προσεπάθησαν να πράξωσι το καθήκον αυτών ' αν δε κατηγορήται ο δείνα ή ο δείνα αξιωματικός επί ανικανότητι ή απειρία περί το διοικείν, της ανικανότητος και απειρίας ταύτης δεν είναι υπεύθυνος αυτή η πολιτεία; Πώς ήτο δυνατόν να διοικήση ομάδα εξακισχιλίων ανδρών εν μάχη αξιωματικός, όστις ουδέποτε διώκησε πλείονα των 200 ανδρών και ταύτα εν ειρήνη Εν γένει ο ατυχής στρατός απέτισε τας αμαρτίας γενικής σαπίλας της πολιτείας διαρκούσης από μακρών ήδη ετών και της οποίας το αποτέλεσμα δεν ηδύνατο να είναι αδιάφορον. Δεν ομιλώ περί εμαυτού' από μακρού τας ελλείψεις του στρατού γινώσκων συνησθανόμην εκ των προτέρων την ευθύνην , ην είχον ότε ανελάμβανον την αρχηγίαν του εν Θεσσαλία στρατού. Δεν καυχώμαι επί στρατηγική μεγαλοφυία, αλλ' ό,τι εν τη συνειδήσει μου υπάρχει κεκτημένον είναι ότι έπραξα αυστηρώς και ακριβώς ό,τι το καθήκον μου και ως αρχηγού του στρατού και ως διαδόχου του ελληνικού θρόνου μοι επέβαλλε. Δεν ηδυνάμην να θαυματουργήσω , αλλ' έσωσα όσον ηδυνάμην και την τιμήν του στρατού και το έθνος μου από πληρεστέρας έτι καταστροφής. Πολλάς εποτίσθην πικρίας και δεν έλειψαν οι φανερώς συκοφαντήσατές με και επί βλακεία και επί δειλία και επί πολυτελεία διαίτης και επί ακρασία τραπέζης και επί ελλείψει παντός στρατιωτικού και εθνικού αισθήματος. Και υμείς οι δημοσιογράφοι ανεγράψατε πάντα ταύτα αβασανίστως και ανεξετάστως. Αλλά, τέλος πάντων, είναι δυνατόν να πιστεύση τις- και ταύτα λέγοντος του Διαδόχου οι οφθαλμοί αυτού εξήστραπτον - ότι ο βασιλεύς Γεώργιος και τα τέκνα αυτού, ο Διάδοχος, ο Γεώργιος, ο Νικόλαος, οι πρώτοι πολίται του Ελληνικού Βασιλείου, οι πρώτοι ενδιαφερόμενοι εις την πρόοδον και ευημερίαν του ελληνικού έθνους , εισίν οι μόνοι εν Ελλάδι στερούμενοι του εθνικού και πατριωτικού αισθήματος, της στοιχειώδους ταύτης αρετής παντός Έλληνος;
Ο βασιλεύς Γεώργιος , ελέχθη, μεριμνά μόνον περί της αποκαταστάσεως των τέκνων αυτού σκεπτόμενος να διχοτομήση τον ελληνισμόν , και τον μεν Γεώργιον ναναδείξη ηγεμόνα της Κρήτης, και τον άλλον της Μακεδονίας ή της Αλβανίας και ούτω καθεξής.Ποίον το αποτέλεσμα των συκοφαντιών τούτων; ασκόπως και αβούλως απορρίψαντες παρεμπιπτούσας λύσεις, ας οι πρακτικώτεροι ημών Βούλγαροι επιδιώξαντες και επιδιώκοντες προτρέχουσιν ημών εις την εθνικήν αυτών αποκατάστασιν , ερρίφθημεν εις άνισον και καταστρεπτικόν πόλεμον , όστις προς τοις άλλοις ατυχήμασιν εχαλα΄ρωσε τους αδιαρρήκτους μεταξύ έθνους και βασιλείας δεσμούς και εσάλευσεν εκ θεμελίων το γόητρον της Ελλάδος παρά τοις έξω αυτής ελληνικοίς πληθυσμοίς. Δεν απολογούμαι προς ταύτα, ούτε δυσχαιρένω προς τους επικρίνοντας τας δημοσίας πράξεις μου' αλλ' επεθύμουν αι επικρίσεις αύται να γίνονται....
-Μετά του προσήκοντος σεβασμού προς το πρόσωπον του διαδόχου του Ελληνικού Θρόνου υπέλαβον.
-Οχι, είπεν η Α.Υ . ούτε τούτο απαιτώ' έστω, ας μη με θεωρήσωσιν ως τοιούτον , αλλ' ως απλούν πολίτην και ας με επικρίνωσιν ως ίσοι ίσον αυστηρώς μεν , αλλά λογικώς και σοβαρώς , και ουχί δια σαρκαστικών και ειρωνικών συκοφαντιών ή αποδίδοντες εις ημάς λόγους και πράξεις, τας οποίας η θέσις ημών δεν μας επιτρέπει νανασκευάσωμεν ή να διαψεύσωμεν. Πόσας θλιβεράς συνεπείας δύναται να έχη η ένοχος αύτη πολιτεία εδοκιμάσθη ήδη' απεδόθησαν προ του πολέμου εις τον βασιλέα λόγοι, οίτινες ουδέποτε εξήλθον του στόματος αυτού, αλλά και αν εν στιγμή πατριωτικής αδημονίας εξήρχοντο υπέρτατα εθνικόν συμφέρον επέβαλλε να μη δημοσιευθώσι προκλητικώς προς τους ισχυρούς της γης. Τί δε περί εμού δεν ελέχθη; Ευφυολόγησεν εις βάρος μου ο τύπος, ότε μεν παριστών με ως βλάκα δια της χαριτολογίας ότι : "Δεν πιστεύομεν ότι ο Διάδοχος είπε την βλακώδη ταύτην έκφρασιν", άλλοτε ως δειλόν δια της εκ Λαρίσσης υποχώρησιν, άλλοτε ως οργιάζοντα εν τη σκηνή μου και εν τη τραπέζη μου, άλλοτε ως κρεωφαγούντα την Μεγάλην Παρασκευήν ενώπιον του στρατεύματος και άλλοτε δι' άλλα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου