Δευτέρα 4 Αυγούστου 2014

Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΤΙΚΑ (;) ΝΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΑΛ.ΠΑΠΑΓΟ ΜΕ ΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΝΕΙ ΤΟ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ Κ. ΔΕΜΕΡΤΖΗ .

Βασιλιάς των Ελλήνων  Γεώργιος Β'
Ελαιογραφία του ζωγράφου Θ. Λαζαρή
"....Τον διορισμόν του Ι. Μεταξά , ως υπουργού των Στρατιωτικών εν τη Κυβερνήσει του Κ Δεμερτζή, προεκαλεσε το προς τον Βασιλέα απρόοπτον και ανησυχητικόν διάβημα του μέχρι τότε εν αυτή υπουργού των Στρατιωτικών , αντιστρατήγου Α. Παπάγου.
»Την   προμεσημβρίαν της 5ης Μαρτίου 1936, ο υπουργός ούτος εζήτησε να γίνη επειγόντως δεκτός υπό του Βασιλέως. Ότε προσήλθεν εις τα Ανάκτορα και ωδηγείτο υπό του υπασπιστού της υπηρεσίας προς το Βασιλικόν Γραφείον, η είσοδος εις το οποίον είναι εκ του κλιμακοστασίου, συνέπεσε να ευρίσκωμαι εν αυτώ μετά του Βασιλέως όρθιοι συνομιλούντες. Η άφιξις του υπουργού διέκοψε την συνομιλίαν μας. Ο δε Βασιλεύς. προκειμένου να συνεχίσωμεν αυτήν μετά το πέρας της συνεργασίας Αυτού μετά του υπουργού, είπε και εις εμέ να εισέλθω μετ' αυτών εις το Γραφείον Του. Ούτω εισήλθομεν εις αυτό και οι τρεις. Ο Βασιλεύς εκάθησε προ της κυρίας πλευράς της τραπέζης του Γραφείου. παρά την έναντι πλευράν ο υπουργός, και εις πλησίον κάθισμα παραπλεύρως εγώ.»
 Ο υπουργός ήρχισε λέγων ότι η είδησις περί αναθέσεως του σχηματισμού κοινοβουλευτικής κυβερνήσεως εις το κόμμα των Φιλελευθέρων εθορύβησε μεγάλην μερίδα των στελεχών του Στρατεύματος. Του κόμματος τούτου οπαδοί ήσαν οι προ ολίγων μόλις μηνών και υπό την ενθάρρυνσιν του αρχηγού του κόμματος Ελευθερίου  Βενιζέλου ενόπλως στασιάσαντες στρατιωτικοί, ηττηθέντες μεν και αποταχθέντες, δυνάμενοι όμως να πιέσωσιν αποτελεσματικώς κυβέρνησιν του κόμματος, εις ο ανήκον, ίνα επανέλθωσιν εις την ενεργόν υπηρεσίαν. Επανερχόμενοι δε θα παρέμενον αμετανόητοι στασιασταί, καραδοκούντες ευκαιρίαν προς νέαν απόπειραν βιαίας ανόδου εις την εξουσίαν. Ότι εν τω μεταξύ θα προσεπάθουν να πυκνώσουν έτι μάλλον τας τάξεις αετών, επιχειρούντες να παρασύρωσι διά προσηλυτισμού ή εκφοβισμού και ετέρους, εκ των μέχρι τότε αμετόχων συνωμοσιών στασιαστικών κινημάτων. Ότι εντεύθεν  θα ανεμοχλεύοντο και θα ανεφλέγοντο πάλιν αντιθέσεις καθεστωτικών φρονημάτων και κομματικών συμπαθειών. Ότι η  επιθυμητή αφοσίωσις των αξιωματικών εις μόνα τα επαγγελματικά αυτών καθήκοντα θα υπεσκάπτετο, η εσωτερική στρατιωτική πειθαρχία θα διεσαλεύετο, και η λόγω του προβλεπομένου νέου μεγάλου πολέμου επιβαλλομένη σύντονος προπαρασκευή επαρκώς κατηρτισμένης και ομονοούσης μαχητικής δυνάμεως θα καθίστατο ανέφικτος. Εν τέλει ο υπουργός είπεν ότι αντιπροσωπεία των αξιωματικών θα προσήρχετο εις τα Ανάκτορα ίνα συνηγορήση υπέρ της ανάγ
κης συγκεντρώσεως της εξουσίας εις χείρας του Βασιλέως.
»Εις  το άκουσμα της τελευταίας φράσεως του υπουργού, ο Βασιλεύς ωργίσθη. Εκτύπησε δια της παλάμης την τράπεζαν του Γραφείου Του και ατενίζων αυστηρώς τον ύπουργόν είπεν εν θυμώ:
»  — Εάν πρόθεσίς των είναι να Μου υποδείξουν τίνα κυβέρνησιν θα διορίζω και τίνα εξουσίαν θα ασκώ, να μη τολμήσουν να προσέλθουν διότι θα τους αποπέμψω.
» Ο υπουργός ηγέρθη. Θα επέστρεφεν εις το υπουργείον του ίνα μεταβιβάση την άρνησιν του Βασιλέως όπως δεχθή την αντιπροσωπείαν των αξιωματικών, επανερχόμενος δε θα ανέφερεν εις Αυτόν το αποτέλεσμα των προσπαθειών, τας οποίας θα κατέβαλλεν όπως οι ανησυχούντες πειθαρχήσωσιν εις τας αποφάσεις του Βασιλέως.
»Μετά  την αναχώρησιν του υπουργού δεν έθεώρησα σκόπιμον να υπομνήσω εις τον Βασιλέα την διακοπείσαν πριν συνομιλίαν μας, αλλά ν' αφήσω μάλλον Αυτόν μόνον εν τω Γραφείω Του, ίνα ηρεμήση κατά το δυνατόν εν αναμονή της επανόδου του υπουργού.
»  Επέστρεψα εις το γραφείον μου. Ο Παπάγος ήτο αναμφιβόλως αφοσιωμένος εις τον Βασιλέα αξιωματικός. Ήμουν βέβαιος ότι θα προσεπάθει παντί σθένει ν' αποτρέψη αντιπειθαρχικάς ενεργείας των ανησυχούντων συναδέλφων αυτού, και αισιοδόξουν ότι θα επετύγχανεν η προσπάθεια αυτού. Μετά παρέλευσιν όμως ολίγων μόνον λεπτών από της επιστροφής μου εις το Γραφείον μου ήλθεν εις αυτό ο Βασιλεύς. Δεν συνεμερίζετο την αισιοδοξίαν μου' ήτο τουναντίον, πολύ ανήσυχος. Δεν διέφευγε την αντίληψιν Αυτού ότι η ανησυχία των αξιωματικών δεν αφεώρα αποκλειστικώς εις το γενικόν συμφέρον του στρατεύματος, αλλά και εις το ατομικόν εκάστου συμφέρον. Εγνώριζον ούτοι θετικότατα εις τίνα σκοπόν απέβλεπον οι κινηματίαι της 5ης Μαρτίου 1935, την απομάκρυνσιν δηλονότι από του στρατού παντός μη ομολογούντος πίστιν εις την ιδεολογίαν εκείνων. Δεν ήτο επομένως άρα γε ένδεχόμενον, όσοι δεν ήσαν διατεθειμένοι να αποκηρύξωσι την υπέρ της συνταγματικής βασιλείας και της βασιλευομένης δυναστείας καθεστωτικήν αυτών προτίμησιν, ησθάνοντο δ' ένεκα τούτου, ει και επαγγελματικώς ικανοί, επιμελείς και φιλόνομοι, απειλουμένην την επαγγελματικήν αυτών  τε 
και  της οικογενείας αυτών, εις περίπτωσιν καθ' ην θα επανεφέροντο οι στασιασται εις την ενεργόν υπηρεσίαν, να μελετώσι πράξεις εσχάτης απογνώσεως. Θα ηδύνατο άρα γε ο υπουργός Α. Παπάγος να επιβληθή και προλάβη την εκτέλεσιν;
»  —Μήπως, είπεν ο Βασιλεύς, έχη ο Μεταξάς βασιμωτέρας πληροφορίας περί του αριθμού των ανησυχούντων αξιωματικών και του βαθμού της ανησυχίας  των.
»Μετά  μικράν δε διακοπήν εσυνέχισε:
»  —Να ερωτήσωμεν τον Μεταξάν;
»Ετηλεφώνησα  εις την οικίαν του Μεταξά. Ήτο εκεί. Τω ανεκοίνωσα τα του διαβήματος του Παπάγου.
» — Έχετε, ηρώτησα, πληροφορίας περί της καταστάσεως; Είναι κρίσιμος;
»Εφάνη  αγνοών. Δεν απήντησεν αμέσως. Είχον την εντύπωσιν ότι εσκέπτετο ή ότι έδίσταζε. Έπειτα ηρώτησε:
» — Ημπορεί να με δεχθή ο Βασιλεύς;

»  Έφραξα δια της δεξιάς παλάμης το ακουστικόν του τηλεφώνου και επανέλαβον χαμηλή τη φωνή εις τον Βασιλέα την ερώτησιν του Μεταξά. Ο Βασιλεύς ένευσε καταφατικώς δια της κεφαλής.
» — Ναι, απήντησα εις τον Μεταξάν.
» — Έρχομαι, είπε.
»Μετά  ολίγον εισήρχετο ο Μεταξάς εις το Βασιλικόν Γραφείον. Συνδιεσκέπτετο έτι μετά του Μεταξά ο Βασιλεύς, όταν επανήλθεν εκ του υπουργείου εις τα Ανάκτορα ο Παπάγος. Το υπασπιστήριον τω ανεκοίνωσεν ότι ο Βασιλεύς ήτο απησχολημένος και τον εισήγαγεν εις το Γραφείον μου. Ούτε ηρώτησα ούτε εξ ιδίας αυτού πρωτοβουλίας μοι είπε τι ο Παπάγος περί του αποτελέσματος των προσπαθειών του. Ήτο μάλλον περίφροντις. Νομίζω ότι ησθάνετο την θέσιν αυτού όχι ευχάριστον. Ίσως είχεν αποτύχει και ελυπείτο ότι έσπευσε να μεταφέρη προηγουμένως τας προθέσεις των ανησυχούντων εις τον Βασιλέα, αντελήφθη δε  τυχόν εκ των υστέρων ότι θα ηδύνατο δια περισσοτέρας υπομονής και σταθερωτέρας στάσεως να αποτρέψη εξ αρχής τους ανησυχούντας από ατόπων προθέσεων.
»Πρός  αναπλήρωσιν του κενού εκ της επιβεβλημένης επί του φλέγοντος την στιγμήν εκείνην θέματος, η συνομιλία μας εσταχυολόγησεν εκ των μάλλον αδιαφόρων θεμάτων της ειδησεογραφίας του ημερησίου Τύπου.
» Όταν ο Μεταξάς εξήλθεν εκ του Γραφείου του Βασιλέως  και εκλήθη παρ' αυτώ ο Παπάγος, η απόφασις του Βασιλέως είχε ληφθή. Η κατάστασις εν τω Στρατεύματι  είχε κριθή επικίνδυνος. Απητείτο μείζον προσωπικόν κύρος και στιβαρωτέρα χειρ εν τω υπουργείω των Στρατιωτικών. Ο Παπάγος έθεσε προθύμως την παραίτησίν του εις την διάθεσιν του βασιλέως. Ο Μεταξάς έμελλε ν' άντικαταστήση αυτόν. [1]
»  Ανεζητήθη και εκλήθη εν σπουδή ο Πρωθυπουργός Κ. Δεμερτζής. Ο Βασιλεύς ενημέρωσεν αυτόν επι των διατρεξάντων και ανεκοίνωσεν εις αυτόν ότι είχε λάβει απόφασιν όπως ο Παπάγος αντικατασταθή δια του Μεταξά. Ο Δεμερτζής υπεχώρησεν εις την επιθυμίαν του Βασιλέως ουχί αυτοπροαιρέτως. Ενετάλην να συντάξω το Διάταγμα αποδοχής παραιτήσεως του Παπάγου και διορισμού του Μεταξά. Εις ιερεύς εκλήθη προς όρκισιν του νέου υπουργού. Ο Μεταξάς ωρκίσθη.
»Μετά  την ορκωμοσίαν ο Μεταξάς ήλθεν εις το Γραφείον μου κομίζων και το υπογεγραμμένον Διάταγμα διορισμού. Εκάθησε δύσθυμος προ της τραπέζης του Γραφείου, απέθεσεν επ' αυτής το Διάταγμα και οιονεί μονολόγων είπε μετά ελαφρώς πικροχόλου μειδιάματος διά την αποδεχθείσαν θέσιν απλού υπουργού:
» — Υπουργός... υπό τον Δεμερτζήν! Έστω! Χάριν της Πατρίδος!»
(Αφήγηση Θεόδωρου Αγγελόπουλου. Αναφέρεται στη Πολιτική Ιστορία της συγχρόνου Ελλάδος του Σπ. Μαρκεζίνη Τόμος 4 1932-1936 σελ.271- 276)

Υποσημειώσεις:


[1] Ο Ι. Μεταξάς περιγράφει τά πάντα πολύ λακωνικώς εις το Ημερολόγιόν του την 5ην Μαρτίου 1936. «... Ορκίζομαι. Επεισόδιο με ιερέα. 3 (εννοεί ώραν απογευματινήν) υπουργείον με Δεμέστιχαν. Καταλαμβάνω. Δραστήρια μέτρα. Τηλεφώνημα. Επίσκεψις Πλατή. (υφυπουργός των Στρατιωτικών). Απειλαί του. Απαντώ δριμύτατα. Τον προκαλώ. «Μόνον νεκρός θa εξέλθω εντεύθεν». Τον απομακρύνω. Μερικοί συνεκεντρώθησαν. Πάσα αντίδρασις ματαία. 5 μ.μ. Απολύτως κύριος της καταστάσεως».

Ενδιαφέρουσα και η άποψη του Σπύρου Λιναρδάτου σε ότι έχει να κάνει με τις παρεμβάσεις του ξένου παράγοντα ,στο έργο: 4η Αυγούστου (εκδόσεις Διάλογος) :
Σε λίγες μέρες , στις 5 Μαρτίου ,ο Μεταξας γίνεται υπουργός των Στρατιωτικών με τα γνωστά επεισόδια που θυμίζουν αστυνομικό μυθιστόρημα. Φυσικά θα ήταν πολύ αφελές να πιστέψει κανείς ότι η "λύση του" την οποίαν πριν μια βδομάδα δίσταζε ο βασιλιάς να δεχτεί , ήταν μόνο και μόνο να γίνει ο Μεταξάς υπουργός Στρατιωτικών. Το σχέδιο για δικτατορία είχε μπει πια σε εφαρμογή. Το αποτέλεσμα των εκλογών της 26ης Ιανουαρίου, που είχε ξεσκεπάσει το νόθο χαρακτήρα του δημοψηφίσματος , επηρέασε οπωσδήποτε τις αποφάσεις του Γεωργίου.
Το ότι ο Γεώργιος συνωμότησε με τον Μεταξά για την κατάργηση του κοινοβουλευτισμού και των λαϊκών ελευθεριών και την εγκαθίδρυση της τεταρτοαυγουστιανής δικτατορίας δεν είναι καθόλου παράξενο. Ο αποτυχημένος πολιτικός, που δε συγχωρούσε στον Ελληνικό Λαό το ότι συνεχώς τον αποδοκίμαζε , ήταν ο παλιός πιστός της Δυναστείας και σύμβουλος του Κωνσταντίνου.....
Η Αγγλία που το 1922 -24 αντέδρασε στην εκδίωξη της Δυναστείας των Γλύξμπουργκ και στην ανακήρυξη της Δημοκρατίας στην Ελλάδα , από το 1930 προετοιμάζει συστηματικά την παλινόρθωση. Και ενισχύει κυρίως τα αντιβενιζελικά κόμματα στην Ελλάδα χωρίς φυσικά να πάψει ποτέ να παίζει σε δύο ταμπλώ. Εξάλου ο μεταξάς , που αντιλαμβανόταν ότι χωρίς τη συμπαράσταση ή τουλάχιστον την ανοχή των Αγγλων δε θα μπορούσε να πραγματοποιήσει τα φιλόδοξα όνειρά του για την κατάκτηση της εξουσίας , που επίμονα του την αρνιόταν ο Ελληνικός Λαός , ήδη από το 1934 ΄έλεγε:"Η Ελλάς εν ουδεμιά περιπτώσει δύναται να ευρεθή εις στρατόπεδον αντιθέτου εκείνου εις το οποίον θα ευρίσκεται η Αγγλία".


Σχετικά με το παρασκήνιο της ορκωμοσίας του Ι Μεταξά ο Σπύρος Λιναρδάτος  σε άλλο έργο του (Πως εφτάσαμε στην 4η Αυγούστου σελ 177) αναφέρει:
Στις 5 Μαρτίου δημοσιεύεται έκκληση του Κομμουνιστικού Κόμματος προς τον ελληνικό λαό, τις οργανώσεις και τα δημοκρατικά αντιφασιστικά κόμματα, να συνεργαστοΰν για τη ματαίωση της δικτατορίας, την οποία προετοίμαζε ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος. Την ίδια μέρα στις 11 τό πρωί, συνέρχεται στο υπουργείο των Στρατιωτικών σύσκεψη της ανωτάτης ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, υπό την προεδρία του υπουργού των Στρατιιοτικών Παπάγου. Στην σύσκεψη πήραν μέρος οι Πλατής υφυπουργός των Στρατιωτικών, Ρέππας αρχηγός της Αεροπορίας, Σακελλαρίου αρχηγός του στόλου καί οι αρχηγοί της Αστυνομίας καί της Χωροφυλακής Τρύφωνας καί Δροσόπουλος. Ο Παπάγος, εξουσιοδοτημένος από τη σύσκεψη, πήγε αμέσως στα Ανάκτορα και ζήτησε από τον βασιλιά νά παυτεί η κυβέρνηση Δεμερτζή και να σχηματιστεί εξωκοινοβουλευτική κυβέρνηση της εμπιστοσύνης των Ανακτόρων και «των ενόπλων δυνάμεων». Δηλαδή πρότεινε να κηρυχθεί δικτατορία του βασιλιά καί του Στρατιωτικοϋ Συνδέσμου. Ο βασιλιάς δεν έδοσε καμιά συγκεκριμένη απάντηση στον υπουργό των Στρατιωτικών.
Στο μεταξύ, ο Μεταξάς βρισκόταν σε συνεχή επαφή με το Παλάτι μέσο του αρχηγού του βασιλικού Οίκου Θ. Αγγελόπουλου, καί είχε ειδοποιήσει τον βασιλιά γιά τη σύσκεψη των στρατιωτικών. Μόλις έφυγε ο Παπάγος, ο βασιλιάς κάλεσε τον Μεταξά, τον ενημέρωσε για το διάβημα του Παπάγου καί του ζήτησε να αναλάβει το υπουργείο των Στρατιωτικών και να πειθαρχήσει τους στρατιωτικούς. Ο Μεταξάς απάντησε:
- Δέχομαι , αλλά υπό δύο όρους: 'Ότι θα κληθεί αμέσως ο Δεμερτζής και θα του υποδείξετε να μου αναθέσει το υπουργείο των Στρατιωτικών καί ότι η ορκωμοσία μου θα γίνει τώρα και θα παραμείνει μυστική, μέχρις ότου μεταβώ εις το υπουργεΐον.
Ο βασιλιάς συμφώνησε καΙ κάλεσε αμέσως τον Δεμερτζή, στον οποίο πρότεινε την αντικατάσταση του Παπάγου με τον Μεταξά. Όση ώρα συζητούσε ο βασιλιάς με τον 
πρωθυπουργό , ο Μεταξάς ήταν κρυμμένος στο παραπλεύρως δωμάτιο των Ανακτόρων....
 

 Για τον αντίκτυπο της υπουργοποίησης Μεταξά στις τάξεις των πολιτικών του αντιπάλων ο Νικ Καρράς στο έργο του "Ο Ιωλαννης Μεταξάς" γράφει:
Έκκληση στον άνθρωπο των δύσκολων περιστάσεων. Ο Ι. Μεταξάς ορκίζεται στις 5 Μαρτίου υπουργός Στρατιωτικών. Η πειθαρχία αποκαθίσταται αμέσως στο στράτευμα, οι στρατιωτικοί γνωρίζουν τις ικανότητες και την αποφασιστικότητα του στρατηγού Μεταξά και κυρίως ότι αυτός δεν παίζει.
Για την υπουργοποίηση του Μεταξά η βενιζελική εφη­μερίδα "Πατρίς" γράφει: "εκηδεύθη ο παραγοντισμός". Ο Α. Μιχαλακόπουλος δηλώνει ότι ο Μεταξάς είναι ο πλέον ενδεδειγμένος για την αναδιοργάνωση των πολεμικών υ­πουργείων, οποιαδήποτε κυβέρνηση και αν σχηματισθεί (Ελ. Βήμα 9/3/36). Ο Πάγκαλος από την "ΑΚΡΟΠΟΛΗ" (6/3/36) καλεί τον Μεταξά να κηρύξει δικτατορία, το ίδιο και ο Π. Μαυρομιχάλης από το "ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΛΛΟΝ" επί­σης και η "ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΓΝΩΜΗ". Το ίδιο θα ζητήσει και ο Πλαστήρας 3 μήνες αργότερα. Ο Γ. Παπανδρέου υποδει­κνύει τον Μεταξά ως Πρωθυπουργό κυβερνήσεως των μι­κρών κομμάτων (ΕΛ. ΒΗΜΑ" 11/4/36). Ο Ελ. Βενιζέλος βλέποντας τους διεθνείς κινδύνους δηλώνει ότι η τοποθέτηση του Μεταξά στο υπουργείο Στρατιωτικών αποτε­λεί ευτυχές γεγονός. Με αφορμή μάλιστα αυτήν την υ­πουργοποίηση, θα ζητοκραυγάσει υπέρ του Βασιλέως (Παρίσι 9/3/36, επιστολή προς Λ. Ρούφον).





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου