ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΣΤΙΣ ΠΑΡΥΦΕΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑΣ Δ

121. Οι ανδρείοι τιμούν τους ανδρείους. Νόμος άγραφος αλλά δυνατός.

Ακόμα δεν μπήκαμε στην Προύσα. Βρισκόμαστε άπ' έξω. Ξαπλωθήκαμε μέσα σ' ένα περιβόλι  ο Μέραρχος Τσερούλης, ο συνταγματάρχης Παλαιολόγος, ο επιτελάρχης Χαβίνης, ο Αρχηγός  του  Πυροβολικού Ταβουλάρης, οι αξιωματικοί του Επιτελείου της Μεραρχίας. Και προσμέναμε να συγκεντρωθούν  τα  τμήματα να μπούμε στην Προύσα. Γύρω  μας χαλά ο κόσμος από τον Ελληνοαρμενικόν παιδόκοσμο της Προύσας, που γοργός έτρεξε να χαρή το απίστευτον όνειρο.
Μας  φέρνουν δυό Τούρκους αξιωματικούς, που έπιασαν εκείνη τη στιγμή μέσα  στά χωράφια. Ένα λοχαγό και έναν υπολοχαγό.
- Μισαηλίδη , λέγει ο Μέραρχος, σε χειροτονώ διερμηνέα μου.
—Στις  διαταγές σου, Μέραρχέ μου.
—Ρώτησε  τους τα ονόματά τους, που υπηρετούσαν, τας δυνάμεις τους.
Απήντησαν  οι αιχμάλωτοι.
—Ρώτησε  τον λοχαγό, αν τον αφήσω ελεύθερο τι θα κάνη; Μεταφράζω. Ο Τούρκος λοχαγός στήλωσε το πελώριο του κορμί, εχαιρέτησε  στρατιωτικά  κι' απήντησε.
—Είστε  αξιωματικοί, θα κάμω. ό,τι θα κάμνατε και σεις στη θέσι μου. Το καθήκον μου ως στρατιώτης, θα πάγω μέ τον Κεμάλ να σας ξαναπολεμήσω.
—Δουλεύετε  σ' ένα καθεστώς άνομο.
—Αυτό  είναι δουλειά των πολιτικών. Εγώ είμαι στρατιώτης.
—Πες  του να καθίση, λέγει ο Μέραρχος.
Ο  Παλαιολόγος τοy προσφέρει τσιγάρο.
—Ρώτησέ  τον τι θέλει, μου λέγει.
—Λίγο  νερό, άπαντά ο Τούρκος λοχαγός.
Οι  ανδρείοι τιμούν τους ανδρείους. Νόμος άγραφος αλλά δυνατός.

 120. "Δεσπότη μου αν δεν υπήρχε το έλος θα εφρόντιζα να γίνη..."

Ο στρατηγός Καβράκος όρθιος με στολή
αριστερα.Καθήμενοι από τα αριστερά:
Γεωργακόπουλος, Μεταξάς και ο
Μητροπολίτης Ιωαννίνων Σπυρίδων.

Τον Iούνιον 1937 o πρωθυπουργός Ι. Μεταξάς και o τότε υπουργός της Εθνικής Παιδείας Κ. Γεωργακόπουλος μεταβάντες εις Ήπειρον επεσκέφθησαν την Ι. Μονήν της Βελάς. Μετά το πρόγευμα και ενώ ο Ι. Μεταξάς ανεπαύετο υπό την σκιάν μεγάλης πλατάνου, ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Κυρός Σπυρίδων παρεπονέθη προς τον υπουργόν της Παιδείας διότι δεν του επέτρεπε να συνάψη δάνειον προς αποξήρανσιν του προ της Μονής μεγάλου Έλους, του σχηματιζομένου από τας πηγάς του Καλαμά ως και από τας γύρω πηγάς και χειμάρρους.
Ο υπουργός απήντησε: «Δεσπότη μου αν δεν υπήρχε το έλος θα εφρόντιζα να γίνη και συ ζητείς να το αποξηράνης;». Ο Μητροπολίτης με ζωηράν φωνήν εξέθετε την ζημίαν την οποίαν υφίστατο η Μονή από τας απροσφόρους εις καλλιέργειαν γαίας και αφύπνισε τον Ι. Μεταξάν όστις ηρώτησε «Γιατί τσακώνεσθε;».
Τη παρακλήσει του Κ. Γεωργακοπούλου ο Ι. Μετα­ξάς, ο Μητροπολίτης και ο Στρατηγός Καβράκος με­τέβησαν εις την προ του κυρίου κτηρίου της Μονής πλατείαν, οπόθεν διακρίνονται τα σύνορα μας με την κατέχουσαν την Β. Ήπειρον Αλβανίαν. Εκεί εξήγησεν ο υπουργός την πολύτιμον χρησιμότητα του Έλους, ως ανασχετικού φράγματος εις περίπτωσιν επιθέσεως από Δυσμών και την ευχέρειαν μετά της οποίας το πυροβολικόν μας τασσόμενον εις τους Α. της Μονής λό­φους, όπου το χωρίον Νεγράδες, ηδύνατο να εξουδετερώση τα αιχμαλωτιζόμενα υπό της ιλύος άρματα κ.λπ. μηχανοκίνητα του εχθρού. Ο Μεταξάς ηρώτησε τον στρατηγόν Καβράκον, ο οποίος απήντησεν ότι «προ­σφάτως τοποθετηθείς εις την Ήπειρον δεν εμελέτησε το ζήτημα, αλλά συμφωνεί με την γνώμην του κ. υπουργού». Τότε ο Ι. Μεταξάς έκλεισε το θέμα: «Δε­σπότη μου, το έλος μας χρειάζεται και θα μείνη. Θα μας πλουτίση περισσότερον από το εισόδημα των χω­ραφιών που σκεπάζει». Και το έλος... έσώθη.
Νοέμβριος 1940. Αι ιταλικαί Μεραρχίαι προωθούν­ται προς τα Ιωάννινα, διαβάσαι τον κάτω Δρίνον. Άρ­ματα μάχης προχωρούν προς την διάβασιν «Καλπακίου» και αιχμαλωτίζονται εις την λάσπην του έλους. Το Πυροβολικόν, υπό τον συνταγματάρχην Μαυρογιάννην τα καθηλώνει και τα σφυροκοπεί με τα βλή­ματά του. Μία οβίς φονεύει τα περισσότερα μέλη του Επιτελείου της ιταλικής Μεραρχίας, το οποίον, εκ θέ­σεως προ των Δολιανών παρηκολούθει την μάχην. Η προς Ιωάννινα προέλασις των φασιστών ανεκόπη, ήρχισεν η ηρωική αντεπίθεσις και ο εχθρός εξερρίφθη πέραν των συνόρων, προς την Β. Ήπειρον.
Ο Μητροπολίτης Σπυρίδων ελθών εις τας Αθήνας, μετά βαθείας συγκινήσεως και δακρύων ηυχαρίστησε τον Κ. Γεωργακόπουλον ειπών «Κώστα μου σε εφώτισεν ο Θεός και απηγόρευσες να χαλάσω το έλος. Μας έσωσε».

(Αφήγηση του Κ. Γεωργακοπούλου, προς το συγγραφέα της Πολιτικής Ιστορίας της συγχρόνου Ελλάδος , Σπ. Μαρκεζίνη). 

119. Η "επανάσταση" του 1843 και ο "δημοκράτης" Μακρυγιάννης.

Ο Γεράσιμος Κακλαμάνης, που μόνο σαν φιλοβασιλικός δε θα μπορούσε να κατηγορηθεί, είναι κατηγορηματικός στη σελίδα 183 του βιβλίου του "Η Ελλάς ως κράτος δικαίου", ένα απ’ τα σπανιότατα κείμενα σε γλώσσα ελληνική που τολμάει να πει ολόκληρη την αλήθεια για τις

ιστορικές καταβολές της σημερινής μας μιζέριας και τη χρεοκοπία μας ως κράτους: Είναι μέγα ψέμμα ότι το πρώτο Σύνταγμα το θέλησε κάποιος "λαός"  εκ λόγων "δημοκρατίας". Κάθε άλλο παρά τη δημοκρατία είχαν στο νου τους ο Μακρυγιάννης και η παρέα του, όταν ζητούσαν απ’ τον δημοφιλέστατο Όθωνα, Σύνταγμα το 1843. Όπως βεβαιώνει ο Ν. I. Σαρίπολος, ο κόσμος δεν ήταν εντελώς εξαθλιωμένος τότε στην Ελλάδα, σε σύγκριση με τα άλλα κράτη της Ευρώπης, όπου γίνεται χαμός την εποχή που εμφανίζεται ο Μαρξ, που θ’ αργήσει πολύ να φτάσει και κατά δω. Δεν ήταν πλούσιοι οι Έλληνες και τότε, αλλά τα κουτσοβόλευαν με κανένα χωραφάκι και κανένα επιδοματάκι, λόγω συμμετοχής στην Ελληνική Επανάσταση - συμμετοχή που όλοι έσπευσαν να την εξαργυρώσουν δεόντως στα δημόσια ταμεία, όπως πάντα σε τούτο τον τόπο, όπου η εθνικοφροσύνη εξαφανίζεται αυτομάτως, όταν δεν υπάρχει αντάλλαγμα.

Λίγο πριν απ’ την "επανάσταση" του 1843, ο Όθων είχε ιδρύσει με δάνεια την Εθνική Τράπεζα που ήταν το καμάρι του. Προσέξτε τι γράφει η εφημερίδα "Ζέφυρος" στις 12/11/1841 σχετικά με την υπό ίδρυσιν Τράπεζα, με μια ειρωνεία που σπάει κόκκαλα και που λέει τα πάντα για την "επανάσταση"  του Μακρυγιάννη: "Καθώς ο ακανθόχοιρος ταράττεται εις κάθε κτύπον, τοιουτοτρόπως και οι έντιμοι και ευσυνείδητοι τοκογλύφοι μαίνονται οσάκις ακούουν ότι συσταίνεται χρηματική Τράπεζα.

Την φοράν αυτήν, ο Θεός να φυλάξη τους τοκογλύφους από την αποπληξίαν και προ πάντων από την αυτοχειρίαν. Λέγουν ότι είδον ένα  νέγρον να βαστά σχοινί σαπουνισμένον. Η οσονούπω σύστασις της Τραπέζης αποτελεί την φήμην αυτήν αληθινήν".

Δεν υπήρχε άλλος τρόπος να κάνεις "δουλειές" τότε στην Ελλάδα, αν δεν σε "συνέδραμαν" οι λήστραχοι παρατραπεζίτες, σε μια εποχή που δεν υπήρχαν Τράπεζες. Κάτι πλούσιοι, σαν τον Μακρυγιάννη, τον πλουσιότερο γηγενή Έλληνα της εποχής, καταλήστευαν τους πάντες.

Καταλαβαίνετε τώρα γιατί λύσσαξε ο "δημοκράτης" Μακρυγιάννης και ζητούσε σώνει και καλά σύνταγμα, σε μια εποχή που άλλες χώρες της Ευρώπης ούτε ακουστά το είχαν; Με το Σύνταγμα θα βολεύονταν οι απατεώνες και ο "κίνδυνος" για τους παρατραπεζίτες απ’ την οθωνική Τράπεζα θα περιοριζόταν.

Δεν είναι καθόλου, μα καθόλου τυχαίο που πριν απ' την εμφάνιση της Τράπεζας κανείς δε διανοήθηκε να ζητήσει Σύνταγμα. Παρά ταύτα, μέχρι τις μέρες μας, την "επανάσταση" του 1843 συνεχίζουν να μας την εμφανίζουν οι λωποδύτες σα συνέπεια του δημοκρατικού φρονήματος των Ελλήνων, που ούτε σήμερα κατάφεραν να γίνουν στ’ αλήθεια δημοκράτες, ενώ τον αρχιλωποδύτη και αρχαιοκάπηλο Μακρυγιάννη μας τον πλασσάρουν μονίμως σαν εθνικό ήρωα. Κι ύστερα απορούμε για τα χάλια μας, σ’ έναν τόπο που η απάτη είναι εγγεγραμμένη στην ιστορία μας. Είναι αυτή την εποχή που ο έντιμος πολιτικός Ν. I Σαρίπολος, πατέρας του μεγάλου συνταγματολόγου, αναφωνεί οργισμένος στη Βουλή:

"Θέλετε να μην πληρώνετε φόρους, αλλά να παίρνετε μισθόν!".

118. «Είμαστε πρώτα Άγγλοι και μετά φιλέλληνες». 

Στις 21 Μαΐου 1954, οι Times του Λονδίνου δημοσίευσαν ένα άρθρο πάνω στο Κυπριακό με τίτλο: «Το αίτημα των Κυπρίων για την ένωση με την  Ελλάδα». Μολονότι γραμμένο από «ειδικό ανταποκριτή», το άρθρο μαρτυρούσε τη γραμμή της εφημερίδος εκείνης που πάντα ασκούσε όχι ευκαταφρόνητη επιρροή στη βρετανική κοινή γνώμη. Όπως δημοσιεύτηκε, το περιεχόμενο του ήταν αντικειμενικό, αλλά δεν έπαιρνε θέση και δεν κατέληγε σε κανένα συμπέρασμα. Κάτι του έλειπε. Και πραγματικά είχαν αφαιρεθή από το αρχικό κείμενο δυο τελευταίες παράγραφοι. Φίλος, από το περιβάλλον των Times, μου είχε τότε δώσει να διαβάσω τα δοκίμια και είναι ενδιαφέρουσαι οι σκέψεις που αποτελούσαν το καταστάλαγμα. Θα ήταν πάντως κέρδος να είχαν δημοσιευθή:

«Στην Ελλαδα, η φιλία προς την Αγγλία ειναι γνησία και αποτελεί παράδοση. Εξ άλλου,είναι αδύνατο για οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση ν' αγνοήση το ισχυρό λαϊκό αίσθημα που ήγειρε στην Ελλάδα το κυπριακό ζήτημα ή να κωφεύση στις διαμαρτυρίες των Κυπρίων ότι είναι Έλληνες στη ψυχή εδώ και 3.000 χρονια και ότι επιθυμούν να γίνουν και εκ των πραγμάτων Έλληνες σημερα. Η άρνηση στους Κυπρίους των όσων παρεχωρήθησαν στους λαούς της Βιρμανίας, της Ινδίας και του Σουδάν εύκολα θα ερμηνευθή σαν πολιτικά μη ρεαλιστική και ψυχικά μη γενναιόφρων. Η μόνη λύση φαίνεται να είναι εκείνη που και ο στρατάρχης Παπάγος λέγεται ότι ευνοεί. Αν η βρετανική κυβέρνηση συμφωνήση να συζητήση το κυπριακό ζήτημα με τους Έλληνας και Κυπρίους ηγέτας, ίσως είναι δυνατό να πεισθούν οι Κύπριοι να δεχθούν ένα Σύνταγμα και τη συνέχιση της βρετανικής διοικήσεως (με τη συμμετοχή τόσο των Ελλήνων όσο και των Τούρκων) με αντάλλαγμα την υπόσχεση ότι θα συντελεσθή η Ένωση με την Ελλαδα σε πέντε ή δέκα χρονια, αν ελεύθερη ψηφοφορία καταδείξη ότι τούτο είναι η επιθυμία της πλειοψηφίας του πληθυσμού. Αν τούτο δεν γίνη, το ζήτημα μάλλον θα εγερθή στα Ηνωμένα Έθνη όπου θα παράσχη ένα χρήσιμο όπλο στον σοβιετικό αντιπρόσωπο και θα γίνη πηγή ενοχλήσεων σε μας και τους συμμάχους μας στη Δύση». Όταν αργότερα βρέθηκα στο Λονδίνο και μίλησα με παλαιούς και δοκιμασμένους φίλους της Ελλάδος και τους ρώτησα γιατι δεν εκινήθησαν, γιατι δεν μας υπεστήριζαν στον άνισο αγώνα μας, μου απήντησαν όλοι στερεότυπα: «Είμαστε πρώτα Άγγλοι και μετά φιλέλληνες. Όταν το ραδιόφωνο σας μας εξύβριζε καθημερινώς και το Πανεπιστήμιο σας εκήρυττε το μίσος εναντίον του λαού μας,το λιγότερο που εμείς οι φίλοι σας μπρούσαμε να κάνουμε, ήταν να σιωπήσουμε».

117. O Λ. Κύρκος  υπενθυμίζει στο Ελληνικό Κοινοβούλιο ότι υπήρξε και  Ατίλλας ΙΙ. 

Βέβαια, δεν υπάρχει μόνο ο Αττίλας Ι , υπάρχει και ο Αττίλας ΙΙ. Και ο Αττίλας II ήταν μεγαλύτερη τραγωδία και από τον Αττίλα Ι. Συνάδελφοι, ξέρετε ότι στις 31 Ιουλίου του 1974 συνελήφθηκε ένας Τούρκος ταγματάρχης, ο Τσαντινέλ, και πάνω του βρέθηκαν αυτό το πάκο των στοιχείων, που έδειχναν ότι επίκειται ο Αττίλας II; (Επιδεικνύει στη Βουλή ορισμένα έγγραφα).
Αυτά τα στοιχεία τα είχε υπόψη του ο κ. Κληρίδης, ο οποίος στις 4 Αυγούστου απευθύνεται στις κυβερνήσεις των χωρών και δε λέει λέξη για τον Αττίλα, ο οποίος επίκειται. Και η ελληνική Κ ΥΠ κατέχει τα στοιχεία αυτά από ό,τι. δείχνουν τα έγγραφα από τις 10 Αυγούστου και ο Αττίλας II γίνεται στις 14 Αυγούστου. Ποιος έχει αναλάβει αυτή την τρομακτική ευθύνη να μην ενημερωθεί κανένας και να μην τεθεί σε κίνηση κανείς από τους διεθνείς μηχανισμούς αποτροπής και να μην υπάρξουν βέβαια και τα μέτρα αμύνης, τα οποία βεβαίως θα λαμβάνονταν, αν αξιοποιούνταν τόσο ασφαλείς πληροφορίες όσο ήταν οι πληροφορίες που από τη σύμπτωση της σύλληψης του Τούρκου ταγματάρχη υπήρχαν στα χέρια και της κυπριακής και της ελληνικής πλευράς. Και διαβάζει βέβαια κανείς τη δήλωση που γίνεται από το αντίστοιχο γραφείο Τύπου της Κυπριακής Κυβέρνησης, τότε ήταν προεδρεύων ο κ. Κληρίδης, ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν αυτά τα στοιχεία σε επίδειξη καλής θελήσεως τότε; Την ώρα που οι άλλοι ετοίμαζαν το γιαταγάνι — δεν πρόκειται για γιαταγάνι, αλλά καταλαβαίνετε τη μεταφορική του έννοια. Η ελληνο-κυπριακή πλευρά απεδείκνυε — λένε τα επισημότατα χείλη — «αγαθή θέληση». Πρόσφερε δηλ. το λαιμό της για σφαγή. Αυτά πρέπει να διερευνηθούν, όπως πρέπει και άλλες πλευρές οι οποίες είναι στο σκότος.
«Θα εθεώρουν επί τη αναλήψει των καθηκόντων μου παράλειψιν να μην εξέφραζα προς τον αποχωρήσαντα Πρόεδρον κ. Νικόλαο Σαμψών, την ευαρέσκειάν μου». Αλήθεια, είναι, κύριε Κληρίδη; (21/2/86)

116. Όταν το αστικό κατεστημένο μιας γενναίας χώρας, όπως η Ελλάδα , πίστευε  σε μια οριστική νίκη του Χίτλερ .

«Όπως σε κάθε παρόμοια περίπτωση, έτσι και το 1941 οι πρώτοι που δώσανε το παρόν σ αυτό το αντεπαναστατικό, αντιλαϊκό και αντεθνικό έγκλημα ήταν οι πολιτικοί, στρατιωτικοί και πνευματικοί ηγέ­τες του αστικού κόσμου. Τα λεγόμενα πνευματικά ιδρύματα, ο αστικός τύπος, οι λεγόμενοι πολιτικοί και στρατιωτικοί άντρες βάλανε όλα τους τα δυνατά για να διαφθείρουν την ψυχή και τη συνείδηση των λαϊκών μαζών.

Για όσους αμφιβάλλουν και καλόπιστα έχουν αντιρρήσεις, τους προτείνουμε να διαβάσουν τον αθηναϊκό Τόπο της εποχής εκείνης. Θα βρούνε άφθονα αποδειχτικά που επιβεβαιώνουν απόλυτα τη διαπίστωση μας. Ας ρίξουνε λ.χ. μια μα­τιά στην «Εστία», στην « Καθημερινή», στο «Ελεύθερον Βήμα», στα «Αθηναϊκά Νέα», στην «Ακρόπολι» το Μάη-Ιούνη 1941. Εκεί θα διαβάσουν ότι: «ο πόλεμος ετελείωσε και δια την Ελλάδα... Δια την πραγματικήν ειρήνευσιν,... χρειάζεται και η ψυχική α π ο στράτευσις των Ελλήνων» («ΕΣΤΙΑ» 29.4.1941), ότι «ο πόλεμος ετελείωσε... Με την ψυχικήν αποστράτευσιν θα αισθανθώμεν την λύτρωσιν από τον εφιάλτην του πολέμου και θα αγωνισθώμεν δια να αναδείξωμεν την παραγωγήν και τον πολιτισμόν μας» («ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» 30.4.1941), ότι «με τον τερματισμόν του πολέμου ήρθησαν πλέον οι φρα­γμοί οι οποίοι εχώριζαν τον Ελληνικόν λαόν με τους αντιπάλους του» «ΕΛ. ΒΗΜΑ» 2.5.1941), κλπ. κλπ.
Στις εφημερίδες αυτές διαβάζουμε ότι η «σεβα­στή» σύγκλητος του Πανεπιστημίου της Αθήνας έστελνε στο στρατηγό Τσολάκογλου συγχαρητήριο τηλεγράφημα για το διορισμό του σαν πρωθυπουρ­γός από τις χιτλερικές αρχές κατοχής. Το τηλεγρά­φημα έλεγε: «Η Σύγκλητος του Εθνικού Πανεπιστη­μίου χαίρουσα επί τη συγκροτήσει της Εθνικής Κυβερνήσεως υποβάλλει τα θερμά αυτής συγχα­ρητήρια δια την εις τας στιβαράς χείρας της Υμετέ­ρας εξοχότητος ανάθεσιν της προεδρίας αυτής». Σε συνέχεια οι κύριοι συγκλητικοί διαβεβαίωναν ότι ετάσσονταν παρά το ττλευρόν της δοσιλόγου κυβερ­νήσεως και ότι θα βοηθούσαν «εις το εξόχως Μέγα Πατριωτικόν αυτής έργον». Στις Ιδιες πάντα εφημερίδες θα βρούμε το συγχαρητήριο τηλεγρά­φημα του Δημάρχου της Αθήνας Αμβροσίου Πλυτά, προς τον Χίτλερ. Ο Δήμαρχος εκφράζει το θαυ­μασμό και την ευγνωμοσύνη «όλων των Αθηναίων προς τον ένδοξον Φ ύ ρ ε ρ του Γερμανικού λαού». Τέλος απ' αυτές τις εφημερίδες πληροφορούμεθα ότι ο Τσολάκογλου κάλεσε στις 7.5.1941 σε σύσκεψη όλους τους αρχηγούς των αστικών πολιτικών κομμά­των και ότι στη σύσκεψη αυτή πήραν μέρος ο διχτάτορας του 1926 στρατηγός Πάγκαλος, οι στρατηγοί Σ. Γονατάς και Α. Οθωναίος, ηγέτες του στρατιωτι­κού πραξικοπήματος του 1922, ο τραπεζίτης και πο­λιτικός Μάξιμος, ο αρχηγός του λαϊκού κόμματος Κ. Τσαλδάρης, οι πολιτικοί Γ. Παπανδρέου, Π. Κανελλό­πουλος, Γ. Μερκούρης, Γ. Πεσματζόγλου, Π. Ράλλης κ.ά. Στην επίσημη ανακοίνωση που βγήκε μετά το τέ­λος της συσκέψεως διαβάζουμε: Ο κ. Πρωθυπουρ­γός ήκουσε μετά προσοχής τας γνώμας των ανδρών τούτων... Πάντες ανεγνώρισαν ότι η Κυβέρνησις Ανάγκης είναι έπιβεβλημένον να υποστηριχθή εκ μέρους πάντων των Ελλήνων άνευ επιφυλάξεων και ειλικρινώς» (ύπ. δικ.) (Αθηναϊκός Τύπος 6.5.1941)

(Νίκος Ψυρρούκης («Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας, 1940-1967», τόμος Α' σελ. 94 κ.ε.)

115. Όταν οι Ήρωες πολεμούσαν σαν Έλληνες, οι Άγγλοι σύμμαχοι υπονόμευαν την Εθνική προσπάθεια.

 Ένα παράδειγμα αυτής της (στρατιωτικής) ανεπαρκείας δίδεται από το γεγο­νός ότι η Μεγάλη Βρεττανία προσεπάθησε και επέτυχε να υπεξαιρέση από την Ελλάδα, εις δύο ευκαιρίας, αεροπλάνα τα οποία της είχον υποσχεθή αι Ηνωμέναι Πολιτείαι ! Την 20ην Νοεμβρίου 1940 , η Ουάσιγκτον υπόσχεται εις τας Αθήνας 30 καταδιωκτικά αεροπλάνα τύπου Τοmahawk , γνωστά επίσης ως Ρ-40. Η Αγγλία όμως θέλει αυτά τα αεροπλάνα δι' εκείνην. Ο επιτετραμμένος της εις Ουάσιγκτον συναντάται, την 27ην Δεκεμβρίου, μετά του υφυπουργού των Εξωτερικών Σάμνερ Ουέλς και του προτείνει να δώση το Λονδίνον εις τους Έλληνας, αμέσως, τριάντα εκ των αεροπλάνων της τύπου Μοhawk έναντι των τριάντα Τοmahawk, τα οποία θα παρεδίδοντο εις την Αγγλίαν αργότερον. Η Ελλάς δέχεται. Αλλά κατόπιν αποδεικνύεται ότι τα υποσχεθέντα Μοhawk δεν ευρίσκοντο εις την Αίγυπτον, ως είχε λεχθή δι' ένα μέρος εξ αυτών, και δεν θα έφθαναν προ της παρελεύσεως ωρισμένου χρονικού διαστήματος. Κατόπιν, κατά τα μέσα Ιανουαρίου, όταν τα 30 Τοmahawks ήσαν έτοιμα πλέον να παραδοθούν εις τους Άγγλους, αυτοί δηλώνουν εις τους Αμερικανούς οτι «αι προσεχείς εβδομάδες θα ήσαν εξαιρετικώς κρίσιμοι και οτι κάθε αεροπλάνον θα ήτο απαραίτητον εις τας Βρεττανικάς Νήσους δια την άμυναν των πόλεων από τας ανηλεείς επιθέσεις». Συνεπώς, η αποστολή των 30 Μοhawks εις την Ελλάδα ανεστέλλετο και το Λονδίνον κατεκράτει πάντως τα 30 Τοmahawks .
Τότε , ύστερα από μίαν νέαν σειράν προσπαθειών, η ελληνική κυβέρνησις επέτυχεν, εις την Ουάσιγκτον, την 15ην Φεβρουαρίου, να της υποσχεθούν 30 καταδιωκτικά αεροπλάνα Grumman του αμερικανικού ναυτικού (τύπου F-3). Αλλά η υπόθεσις βραδύνει. Την 24ην Φεβρουαρίου, ο εν Λονδίνω πρέσβυς της Ελλάδος συναντάται μετά του Τσώρτσιλ και του ομιλεί άνευ περιστροφών, «ως πολίτης χώρας μαχόμενης υπέρ των όλων και ως άνδρας προς άνδρα [διευκρινίζει] τω ανεκοίνωσα... την απορίαν μου ότι από τρεις μήνας ηγωνιζόμην εις μάτην να λάβω μίαν απάντησιν δια τα αεροπλάνα εξ Αμερικής... Μοι απήντησεν ότι αι πληροφορίαι μου περί τοιούτων [εχθρικών] διαθέσεων [των υπηρεσιών του, επί του θέματος] δεν ήσαν αληθείς και έσπευσα αμέσως να ευχαριστήσω αυτόν δια την τοιαύτην διαβεβαίωσίν του» .
Εν τούτοις, την 22αν Μαρτίου οι Άγγλοι επιτυγχάνουν να κατακρατήσουν τα τριάντα Grummans. Τήν 24ην Μαρτίου, ο εν Αθήναις πρέσβυς τών Ηνωμένων Πολιτειών τηλεγραφεί εις τήν κυβέρνησίν του: «Μόλις έλαβον άπελπιστικήν σχεδόν έκκλησιν του Έλληνος πρωθυπουργού... [ο οποίος] δηλώνει σχετικώς τα κατωτέρω:... την υστάτην στιγμήν αι βρεττανικαί αρχαί εζήτησαν... να παραχωρήση η Ελλάς εις την Αγγλίαν τα αεροπλάνα ταύτα έναντι [τριάκοντα] αεροπλάνων Ηurricanes παραδοτέων εξ Αιγύπτου, πρότασιν την οποίαν η Ελληνική Κυβέρνησις ηρνήθη βεβαίως, γνωρίζουσα ότι η διοίκησις της Βρεττανικής Αεροπορίας εις Μέσην Ανατολήν όχι μόνον δεν διαθέτει παρομοίου τύπου αεροπλάνα δι΄αυτόν τον σκοπόν, αλλά δεν ηδυνήθη ήδη να προμηθεύση εις την Ελλάδα τα υποσχεθέντα προηγουμένως Ηurricanes ». Τέλος, την 31ην Μαρτίου, κατόπιν επανεξετάσεως της υποθέσεως, τα τριάκοντα Grummans παραδίδονται οριστικώς εις την Ελλάδα, αλλά δεν θα φθάσουν ποτέ εις τον προορισμόν των, διότι μίαν εβδομάδα αργότερον θα αρχίση η γερμανική εισβολή. Κατ' αυτόν τον τρόπον ετερματίσθη η απίστευτος αυτή ιστορία, η οποία δεν τίμα φυσικά την Μεγάλην Βρεττανίαν.

114. Ο Γ. Παπανδρέου στηλιτεύει από το βήμα της Βουλής την εγκληματική δράση του συρφετού των προδοτών, εις τον Γράμμον και το Βίτσι και πλέκει το εγκώμιο στους Μεγάλους μας Συμμάχους.

«Συνάδελφοι,
Ο συρφετός των προδοτών, ο οποίος είχε συγκεντρωθή εις τον Γράμμον και το Βίτσι, αριθμείται πλέον εις νεκρούς, εις αιχμαλώτους και εις φυγάδας. Δόξα και τιμή εις τας ενόπλους δυνάμεις της χώρας ( Χειροκροτήματα). Ζήτω ο εθνικός μας Στρατός. (Χειροκροτήματα). Από τα βάθη της ψυχής του το έθνος απευθύνει υπερήφανον και ευγνώμονα χαιρετισμόν προς τας Ενόπλους Δυνάμεις, αι οποίαι με τον ηρωϊσμόν και την αυτοθυσίαν των, ακόμη μίαν φοράν εξασφαλί­ζουν την ανεξαρτησίαν και την αιωνιότητα της Ελλάδος. (Χειροκροτή­ματα). Και το Έθνος ολόκληρον υποκλίνεται ευλαβώς ενώπιον της Ιεράς Μνήμης των αθανάτων Νεκρών μας. Εις την συνείδησιν των επερχομένων ελληνικών γενεών αιωνία θα είναι η μνήμη των. (Χειροκροτήματα).
Αλλά δεν είμεθα μόνοι εις τας Θερμοπύλας. Έχομεν την συμπαράστασιν των Ελευθέρων Εθνών και των Μεγάλων Συμμάχων μας (Χειροκροτήματα). Υπήρξαν άνθρωποι οι οποίοι υποστήριξαν ότι η Ελλάς θυσιάζεται δια ξένα συμφέροντα. Ο λόγος αυτός αποτελεί βλασφημίαν και ύβριν. Την Ελλάδα την υπερασπίζεται ο Λαός μας. (Χειροκροτήματα). Δεν είναι μισθοφόρος ο Λαός μας, ώστε να θυσιάζεται δια ξένα συμφέροντα. Την Ελλάδα υπερασπίζεται. (Χειρο­κροτήματα). Αλλά συμβαίνει ο αγών της Ελλάδος να είναι αγών και όλων των ελευθέρων Εθνών. Συμβαίνει η Ελλάς να αποτελή την προφυλακήν του παγκοσμίου Μετώπου της Ελευθερίας και νίκη της Ανθρωπότητος. (Χειροκροτήματα). Και δια τούτο ευρίσκονται εις το πλευρόν μας τα Ελεύθερα Έθνη και οι Μεγάλοι μας Σύμμαχοι.
Απευθύνομεν χαιρετισμόν ευγνωμοσύνης προς τον Οργανισμόν των Ηνωμένων Εθνών δια την ηθικήν του συμπαράστασιν. Ευχαρι­στούμε την Βαλκανικήν Επιτροπήν, η οποία επεβεβαίωσε τας ευθύνας των κακών μας γειτόνων και το δίκαιον της Ελλάδος. (Χειροκροτήματα). Η ηθική όμως αναγνώρισις δεν αρκεί. Χρειάζονται και μέτρα θετικά, δια τη κατάλυσιν της επιβουλής. Διότι, εφ' όσον εξακολουθεί η ενίσχυσις των βορείων γειτόνων προς τους προδότας, η Ελλάς θυσιάζει το ιερώτατον αίμα των τέκνων της και δεν ημπορεί επ' αόριστον να συνεχίζεται η αιμορραγία. (Χειροκροτήματα). Ζητούμεν από τον ΟΗΕ, μέτρα θετικά, δια να επιβληθούν επί τέλους αι κυρώσεις, δια να επιβληθούν επί τέλους αι κυρώσεις του Διεθνούς Νόμου εναντίον των παραβατών του.
Και εκφράζομεν επίσης ευγνωμοσύνην προς τους Μεγάλους Συμμάχους. Παλαιοί, είναι οι δεσμοί μας προς την Μεγάλην Βρεττανίαν, και τους έχει καθαγιάσει ο χρόνος. Αλλά είναι φυσικόν να είμεθα περισσότερον ευαίσθητοι διά τας τελευταίας μεγάλας υπηρε­σίας της. Οι ευγενείς στρατιώται της Βρεταννικής Συμπολιτείας, τον Δεκέμβριον, έδωσαν την ζωήν των δια την ελευθερίαν της Ελλάδος. (Χειροκροτήματα). Αναπαύονται εις το Φάληρον. Και έχουν εις τας καρδίας μας την ιδίαν θέσιν με τους ιδικούς μας Νεκρούς. Και ίσως να υπάρχη δι' αυτούς περισσοτέρα τρυφερότης, διότι ήλθαν από πολύ μακράν, από την Αυστραλίαν, από την Νέαν Ζηλανδίαν, από την Νότιον Αφρικήν, ήλθαν να αποθάνουν δια την Ελλάδα. (Χειροκροτήματα).
Και έπειτα από την Απελευθέρωσιν εξηκολούθησεν η Μεγάλη Βρεταννία την βοήθειαν προς την Χώραν μας. Και μίαν ημέραν διέκοψε την βοήθειαν. Διότι συνέβη η Μεγάλη Βρεταννία να είναι συνάδελφος της Ελλάδος. Εξήλθομεν και οι δύο από τον πόλεμον «τραυματίαι της Νίκης" (Χειροκροτήματα).

113. Πάμπλο ..... ο επαναστάτης

Στo σημείο αυτό θέλω να πω και λίγα λόγια για το Μιχαήλ Ράπτη, τον Πάμπλο , ο οποίος επίσης ήταν με την ομάδα του Πουλιόπουλου. Ο Πάμπλο έκανε λοιπόν μια αισχρή πράξη. Όταν κηρύχτηκε η δικτατορία του Μεταξά , υπουργός Ασφαλείας ήταν ο Μανιαδάκης [19] που πριν εργαζόταν ως εργολάβος δημοσίων έργων .

Ο πατέρας του Ράπτη ήταν κι αυτός εργολάβος δημοσίων έργων και οι δύο τους γνωρίζονταν . Όταν λοιπόν ο Πάμπλο εξορίστηκε στην Ακροναυπλία είπε ο πατέρας του στο Μανιαδάκη: Αυτά που κάνει ο γιός μου είναι τρέλες και σεις παρακαλώ να τον αφήσετε για να μην αναγκαστεί να κάνει δήλωση".
Μετέτρεψαν λοιπόν τη ποινή του σε υπερορία [20] για να φύγει στο εξωτερικό .[21] Πήγε στη Γαλλία είπε ψέματα ότι ενώθηκαν οι τροτσκιστές και έγινε γραμματέας της 4ης Διεθνούς . Μετά γύρισε πίσω , έγινε και συμβουλάτορας του Παπανδρέου και όταν πέθανε, το ΠΑΣΟΚ του έκανε δημόσια κηδεία . Αίσχος για την κατάληξη ενός επαναστάτη να του κάνει η αστική τάξη δημόσια κηδεία εις βάρος των φορολογουμένων.

[20] Εξορία , ποινή εκτοπισμού εκτός των ορίων της χώρας.

112. Πατριώτες ή δοσίλογοι οι Έλληνες Στρατηγοί;

Δεν θέλω ποτέ να υποστηρίξω ότι οι αναλαβόντες ή οι μετασχόντες των επί Κατοχής Κυβερνήσεων εν γνώσει και εν συνειδήσει συνειργάσθησαν μετά των εχθρών της Ελλάδος και εις βάρος αυτής. Δεν είναι δυνατόν οι μετασχόντες εις την Κυβέρνησιν Στρατηγοί, οι οποίοι ηνάλωσαν όλον τον βίον των εις την υπηρεσίαν της Πατρίδος και εις τα πεδία των μαχών και εκ των οποίων αρκετοί έχουν να επιδείξουν μίαν λαμπράν και ένδοξον ιστορίαν, ή και πολλοί των άλλων μετασχόντων ανδρών, των οποίων το παρελθόν υπήρξεν άψογον και μεστόν πολ­λών προς την Πατρίδα υπηρεσιών , και διέπραττον μίαν τόσον βδελυράν πράξιν.
Ο πατριωτισμός όθεν όλων αυτών δεν δύναται ουδόλως να αμφισβητηθή.
Αλλ' εάν δεν δύναται να αμφισβητηθή ο πατριωτισμός των, δεν δύναται επίσης να αμφισβητηθή το γεγονός ότι διέπραξαν μέγα σφάλμα ακολουθήσαντες γραμμήν άντικρυς αντίθετον προς το λαϊκόν αίσθημα και τα εθνικά μας συμφέροντα.
Εις την πεπλανημένην αυτήν ενέργειάν των ,θα .προέβησαν ασφαλώς εκ της πεποιθήσεως, την οποίαν ούτοι έτρεφον περί της Γε;ρμανικής νίκης. Επίστευον εις την Γερμανικήν νίκην και κατά συνέπειαν επίστευον ότι, μετέχοντες της Κυβερνήσεως, θα ηδύναντο να ωφελήσουν την Πατρίδα των.
Ίσως προβληθή το ερώτημα: «Δεν έπρεπε λοιπόν να υπάρχη επι Κατοχής Ελληνική Κυβέρνησις» ; Από πολλούς αμφισβητείται βασίμως η χρησιμότης της, διότι η ύπαρξίς της εκάλυπτε τας Αρχάς Κατοχής ως προς την λήψιν αποφάσεων και μέτρων εξοντωτικών δια τον Ελληνικόν λαόν, όπως είναι η απομύζησις υπό τούτων παντός πόρου και η πληρωμή εκ μέρους της μικράς και πτωχής Ελλάδος αφαντάστως υπερόγκων χρηματικών ποσών δι' έξοδα κατοχής κλπ. Αλλά και εάν παραδεχθώμεν την χρησιμότητα αυτής, πάντως δεν θα έπρεπε να μετάσχουν εις ταύτην Στρατηγοι του ενεργού στρατού, οι οποίοι μόλις προ ολίγων ημερών ηγωνίζοντο κατά των κατακτητών εις τα πεδία των μαχών.

111. Λίγο πριν από το τέλος.

Η συνάντηση μου με τον Χίτλερ υπήρξε πολύ σύντομη. Μόλις τον αντίκρισα στάθηκα προσοχή και έμεινα ακίνητος σαν άγαλμα. Ο Fuhrer πλησίασε και, κοιτάζοντας με κατάματα, άρχισε να μιλάει. Τότε κατάλαβα την γοητεία που ασκούσε εκείνος ο μεγάλος ηγέτης του Γερμανικού λάου, πάνω σε ανθρώπους και μάζες. Ο αντισυνταγματάρχης Βάις, που παρευρισκόταν, τον πληροφόρησε ότι δεν γνώριζα τα Γερμανικά στην εντέλεια. Ο Χίτλερ μίλησε αργά, προσπαθώντας να γίνει κατανοητός.

-Έχοντας ενημερωθεί για την θαρραλέα συμπεριφορά της Μονάδας σας, σας απονέμω τον Σταυρό του Ιππότη και, επιπλέον την Γερμανική υπηκοότητα.
Έπαψα να κοιτάζω τον Χίτλερ και απευθυνόμενος στον διερμηνέα μου τον Τζιάκοπο, του είπα: 

-Μετέφερε στον Fuhrer τις ευχαριστίες μου για την τιμή που μου κάνει, αλλά πες του ότι όσο ζω θα συνεχίσω να είμαι Ισπανός.
Ο Τζιάκοπο έκανε την μετάφραση. Ο Χίτλερ μου έτεινε το χέρι και με κοίταξε, σαν να ήθελε να μαντέψει τις σκέψεις μου. Επανέλαβε ότι αισθανόταν περήφανος για μας και έληξε η συνάντηση.
Έτσι αποχαιρέτησα εκείνον τον μεγάλο ηγέτη, που είδα πολύ ήρεμο με μια όψη κάπως κουρασμένη, ίσως, αλλά όχι "εντελούς κατεστραμμένο" όπως ανέφεραν βιβλία και περιοδικά.

110. Τι Γερμανοί, τι Βρετανοί.

Όταν ήρθαν οι Άγγλοι το 1944, για την ολιγαρχία ήταν χαράς ευαγγέλια. Απ' τον ένα στον άλλο! Τι Γερμανοί, τι Βρετανοί. Ο μπεζαχτάς να 'ναι καλά! Και μάλιστα μπροστά στις δυσκολίες που αντιμετώπισε το 1945 η νέα βρετανική κατοχή οι άνθρωποι της ολιγαρχίας πρότειναν επίσημα «να ζητήσει η Ελλάς να γίνει δεχτή στο βρετανικό Κόμμον Γουέλθ (Συμπολιτεία)·. Να μεταβληθεί στην ουσία σε αγγλική αποικία, για να έχει στο μέλλον την πλήρη βρετανική κάλυψη και υποστήριξη. Και μάλιστα υποστήριζαν πως, «εφ' όσον ο Βασιλεύς Γεώργιος κρίνεται ως υπεύθυνος δια την δικτατορίαν της Τετάρτης Αύγουστου, να παραμερισθεί οριστικώς και, αντί του Γεωργίου, ο Βασιλεύς της Αγγλίας (μια και η Ελλάδα θα είχε μεταβληθεί σε αγγλικό προτεκτοράτο) να διορίσει Κυβερνήτην ή Αντιβασιλέα για λογαριασμόν του αγγλικού στέμματος πλέον, τον Διάδοχον Παύλον. Έτσι θα επιτυγχάνονταν απόλυτη «εθνική ασφάλεια» διότι τα σύνορα της Ελλάδας θα ήταν στο μέλλον σύνορα της αγγλικής αυτοκρατορίας...»



109. Η αμάκα.

Στις 15 Φεβρουαρίου 1947 ο Άγγλος υπουργός  Εξωτερικών Μπέβιν αναγγέλλει επισήμως την αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων απ’ την Ελλάδα. Και στις 12 Μαρτίου 1947 οι Αμερικανοί δηλώνουν, επισήμως κι αυτοί, πως τώρα που φεύγουν οι Άγγλοι αναλαμβάνουν τα ηνία της Ελλάδας, καταργώντας σχεδόν απροσχημάτιστα την ελληνική κυβέρνηση, που στο εξής θα εκτελεί χωρίς αντιρρήσεις αυτά που διατάσσουν οι Αμερικανοί.

Ο Τρούμαν, για την εφαρμογή του "Δόγματος Τρούμαν"| (σχέδιο για την ανάσχεση του κομουνισμού), ζητάει απ’ το Κογκρέσο έγκριση για 400 εκατομμύρια δολλάρια για την ανάσχεση του κομουνισμού στην Ελλάδα και την Τουρκία. Το Δόγμα Τρούμαν, δηλαδή, αφορά και την Τουρκία, κι ας μην πολέμησε, κι ας μην αντιμετωπίζει κομουνιστικό κίνδυνο. Το περίφημο καλαμπούρι "εφτά προς δέκα" αρχίζει παραλλαγμένο τότε.
Υπεύθυνος για την εφαρμογή του δόγματος Τρούμαν στην Ελλάδα, ορίζεται ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, στρατηγός Μάρσαλ. Το "Δόγμα Τρούμαν" αποτελεί μέρος του "Σχεδίου Μάρσαλ" που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αφορά την Ευρώπη ολόκληρη, ενώ το δόγμα Τρούμαν αφορά κυρίως την Ελλάδα, όπου ο "κομουνιστικός κίνδυνος είναι άμεσος", αλλά και την Τουρκία, διότι ο εξαγώγιμος ελληνικός κομουνισμός πρώτα εκεί θα εξαχτεί! Μα, δεν ξέρουν οι Αμερικανοί πως στην Ελλάδα μόνο εισαγωγές κάνουμε; Το ξέρουν, αλλά όσο νάναι καλό είναι να παίρνουν τα μέτρα τους.
Τώρα ξέρετε γιατί κάνανε τον Τρούμαν άγαλμα. Αυτό που ίσως δεν ξέρετε είναι η ετυμολογία της λέξης "αμάκα" (την κάνω αμάκα, την έκανε αμάκα, κλπ.). Λοιπόν, η λέξη προέρχεται απ’ το ΑΜΑΟ, που είναι τα αρχικά του: Αμερικανική Αποστολή Βοήθειας προς την Ελλάδα.
Την κάνω αμάκα, λοιπόν, σημαίνει τρώω τα χρήματα της αμερικανικής βοήθειας. Γενικότερα, τη βολεύω με βοήθεια πάσης προελεύσεως, και όχι κατ’ ανάγκην αμερικανική. Η σύγχρονη παραλλαγή της παλιάς αμάκας, σήμερα λέγεται "μάσα της βοήθειας απ’ την ΕΟΚ". Μεγάλοι αμακατζήδες εμείς οι Έλληνες, αδερφέ μου. Καμιά λέξη δεν είναι περισσότερο ελληνική.
Ο αρχηγός της αποστολής που επιβλέπει στην Ελλάδα την εφαρμογή της αμερικανικής βοήθειας λέγεται Ντουάιτ Γκρίνσγουωλντ, τέως κυβερνήτης της Πολιτείας της Νεμπράσκα και έμπιστος του Αμερικανού προέδρου Τρούμαν, που διάλεξε να στείλει στην Ελλάδα ένα πολύ μεγάλο στέλεχος του κόμματός του, μπας και περισωθεί κάτι απ’ την αμάκα της ΑΜΑΟ. Αλλά μπα, δε βαριέσαι.
Πάντως, οι Έλληνες κομπραδόροι που παριστάνουν τους αστούς ενώ δεν είναι παρά τσαρουχάδες δεύτερης γενιάς, πανηγυρίζουν για την αμερικάνικη βοήθεια. Είναι να μην πανηγυρίζουν, που θα την ξεκοκκαλίσουν μέχρι δεκάρας; Άλλωστε, έκαναν κι άλλη δουλειά οι αμακατζήδες από υπάρξεως νεοελληνικούκράτους;
Και πάνω κει, νάσου και ο Γεώργιος Βλάχος της "Καθημερινής" να καλεί τον "πτωχόν ελασίτην της Καισαριανής", όπως λέει, στο πλούσιο τραπέζι. Προσοχή, δεν λέει στον ΕΛΑΣίτη: έλα να βοηθήσεις να ανορθώσουμε τη χώρα, του λέει, έλα και συ στο τραπέζι να φάμε μαζί την αμερικάνικη βοήθεια, ώστε να σε κάνω συνένοχο και να το βουλώσεις.
Αλλά ο πτωχός ελασίτης το χαβά του. Θέλει λαϊκή δημοκρατία, ντε και καλά.

108. Μεταφυσικός παραλογισμός.

Στα μέσα Φεβρουαρίου του 1935, ένα επιβατικό πλοίο βγαίνει αργά από το το γερμανικό λιμάνι του Bremerhaven . Στη πρύμνη διαβάζει κανείς το όνομά του αποτυπωμένο με εβραϊκή γραφή:  «Tel Aviv». Στο κατάρτι ανεμίζει υψωμένη η γερμανική σημαία με τη σβάστικα. Μεταφέρει Εβραίους που επιθυμούν να εγκατασταθούν στη Παλαιστίνη. Παρά το γεγονός ότι το πλοίο είναι εβραϊκών ( σιωνιστικών) συμφερόντων ο Κυβερνήτης του είναι ένα αφοσιωμένο μέλος του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος και το ταξίδι πραγματοποιείται με την έγκριση και συμπαράσταση της Γερμανικής Κυβέρνησης. Το πλοίο φτάνει τελικά στο προορισμό του στις 21 Φεβρουαρίου με υψωμένη στο κατάρτι αυτή τη φορά την κυανόλευκη εβραϊκή σημαία. Ο πρώτος από τους επιβάτες που πατούν το πόδι του εκεί είναι ο δημοσιογράφος Dr. Martini έκτακτος απεσταλμένος της εφημερίδας Völkischer Beobachter  , επίσημο δημοσιογραφικό όργανο του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος της Γερμανίας. 

(W. Martini, Hebräisch unterm Hakenkreuz" Die Welt ,Hamburg, 19 Ιανουαρίου 1975. Αναφέρεται και στο  Klaus Polken, "The Secret Contacts: Zionism and Nazi Germany, 1933-1941," Journal of Palestine Studies, Spring-Summer 1976, σελ. 65.)

107. Ο Κ. Καραμανλής δεν επιθυμεί να δει το Γεώργιο Ράλλη στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας.

Την περασμένη Δευτέρα (5 Μαΐου) με παρακάλεσε ο Καραμαν­λής, που ακόμη δεν είχε παραιτηθεί από τη θέση του αρχηγού του κόμματος, να πάω στο σπίτι του. Ο Θόδωρος, που μου άνοιξε την πόρτα, με οδήγησε κατευθείαν στην κρεβατοκάμαρα του Προέ­δρου, ο οποίος με ρώτησε αμέσως αν θα  είμαι υποψήφιος. Του α­πάντησα ότι, όπως από καιρό ο ίδιος μόνο γνώριζε, θα διεκδικήσω το αξίωμα του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας και ελπίζω να είμαι ο εκλεκτός της κοινοβουλευτικής ομάδας. Με κοίταξε σχεδόν έκπληκτος, γιατί φαντάζομαι όλοι τον είχαν πείσει πως το θέμα είχε κριθεί υπέρ του αντιπάλου μου' δεν μου έκαμε όμως κανένα σχόλιο, αλλά άρχισε να αναπτύσσει ποιά θα έπρεπε να είναι η διαδικασία της εκλογής, που νόμιζε πως ήταν σκόπιμο να γίνει την Πέμπτη. Εναντιώθηκα στην ημερομηνία, λέγοντας ότι, αν η παραίτηση του από την αρχηγία γινόταν αμέσως, οι προθεσμίες επέτρεπαν να ψηφίσουμε την Τετάρτη' και όταν μου είπε «μα για μια μέρα κάνεις έτσι;», απάντησα ότι η άλλη πλευρά είχε αποδυθεί σε μια προσπάθεια προσελκύσεως οπαδών που κινδύνευε να διχάσει το κόμμα και κατά συνέπεια το καλύτερο θα ήταν να τελειώνουμε το ταχύτερο.

Ο Πρόεδρος επανέλαβε πως θα έστελνε την επομένη την επιστολή παραιτήσεως του στο γενικό γραμματέα της κοινοβουλευτικής ομά­δας Στεφανόπουλο και έτσι η εγγύτερη δυνατή ημέρα ήταν η Πέμπτη και πρόσθεσε: «Άλλωστε ο ηττημένος θα γίνει αντιπρόεδρος της νέας κυβερνήσεως κι έτσι δεν θα δημιουργηθεί κανένα θέμα». Αντέδρασα λέγοντας, ότι δεν επιθυμώ να είμαι μέλος στην κυβέρ­νηση Αβέρωφ και ότι, αν δεν εκλεγώ αρχηγός, είμαι έτοιμος να πα­ραιτηθώ από το βουλευτικό αξίωμα με τη δήλωση ότι θέτω οριστικό τέρμα στην πολιτική σταδιοδρομία μου. Έτσι, ο νέος αρχηγός θα μπορούσε απερίσπαστα και ανενόχλητος να προχωρήσει στο έργο του και να μη φοβηθεί καμιά ενδοκομματική διάσπαση.

Ο Πρόεδρος όμως ούτε καν ήθελε να ακούσει για κάτι τέτοιο και, ύστερα από συζήτηση που κράτησε περισσότερο από μισή ώρα και επειδή εγώ ήμουν αμετάπειστος, μου είπε: «Σε νόμιζα καλό παί­κτη. Φαίνεται ότι γελάστηκα. Ο Βαγγέλης δέχεται να είναι αντιπρόεδρος σε δική σου κυβέρνηση και να συνεργαστεί τίμια μαζί σου, εσύ γιατί αρνείσαι να κάνεις το ίδιο;». Με τα λόγια του αυτά με είχε φέρει στο φιλότιμο και αναγκάστηκα να δεχτώ.

Δεν πρόφτασα να πω το «ναι» και ο Πρόεδρος σηκώθηκε, κατευ­θύνθηκε προς την πόρτα και μου είπε: «Σύμφωνοι λοιπόν, θα γίνεις αντιπρόεδρος και θα πάρεις όποιο υπουργείο θέλεις. Πάμε τώρα να το αναγγείλουμε στον Αβέρωφ και στον Παπακωνσταντίνου που περιμένουν στο σαλόνι». Χαμογέλασα λέγοντας: «Σιγά-σιγά, κύριε Πρόεδρε. Είπαμε τι θα γίνει, αν ψηφιστεί την Πέμπτη ο Αβέρωφ, αν όμως ψηφιστώ εγώ αρχηγός;». Με κοίταξε με το ίδιο έκπληκτο ύφος που με είχε κοιτάξει και στην αρχή της συζητήσεως μας και με κάποια ανυπομονησία μου είπε: «Έ, στην περίπτωση αυτή ο Βαγγέ­λης θα είναι αντιπρόεδρος της δικής σου κυβερνήσεως και θα αναλάβει το υπουργείο που θέλει».

Ήταν φανερό ότι Ο Καραμανλής πίστευε πως το ενδεχόμενο της δικής μου εκλογής ήταν ουτοπία και ότι το είχε συζητήσει μαζί μου μόνο και μόνο για να μη με προσβάλει.

106. Επιχείρηση "Αλβανία"

Είναι σχεδόν άγνωστο, στο πλατύ κοινό, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία διάλεξαν το πτωχότερο ευρωπαϊκό κράτος, την Αλβανία, σαν το βασικό στόχο των προσπαθειών τους για να πάρουν ξανά την πρωτοβουλία στον ψυχρό πόλεμο, που είχε αρχίσει ένα χρόνο πριν. Ο Στάλιν είχε κάνει ορισμένες επιθετικές κινήσεις, όπως την κατάληψη της Τσεχοσλοβακίας, τον τόσο πολυδάπανο για τους Αμερικανούς αποκλεισμό του Βερολίνου και την ενίσχυση των κομ­μουνιστών ανταρτών που προσπαθούσαν να ανατρέψουν διa της βίας την ελληνική κυβέρνηση. Γύρω στα τέλη του 1948, η Δύση πήρε την απόφαση να αντεπιτεθεί.
Η επιχείρηση «Αλβανία» αποφασίστηκε από τους Αμερικανούς και τους Βρετανούς αξιωματικούς σε μια συνάντηση στην Ουάσιγκτον και στη συνέχεια έγινε αποδεκτή από την ηγεσία των κυβερνήσεών τους. Αυτή η κίνηση βασιζόταν στην ιδέα ότι ο Στάλιν θα εντυπωσιαζόταν από την αποφασιστικότητα της Δύσεως να αναλάβει στρατιωτική δράση εναντίον του, ακόμη και σε μικρή κλίμακα και σε βάρος ενός τόσο απόμακρου σημείου της αυτοκρατορίας του. Αυτή η προσπάθεια θα τον έκανε να σκεφθεί δυο φορές πριν συνεχίσει τις επιθετικές ενέργειες του. Αν επιτύγχανε η επιχείρηση, η Αλβανία θα μπορούσε να ξεφύγει από τη σοβιετική τροχιά, να δοθεί ένα τέλος στο σκληρό καθεστώς του Χότζα και στη θέση του να εμφανισθεί μία λιγότερο αντιδυτική κυβέρνηση.
Το στρατιωτικό σκέλος της επιχειρήσεως άρχισε τον Οκτώβριο του 1949 με την απόβαση στο αλβανικό έδαφος των πρώτων ομάδων που αποτελούνταν από αντάρτες εκπαιδευμένους από τους Βρετανούς και τελείωσε στα τέλη του 1953, με την αποκάλυψη μιας σημαντικής αποστολής που κατευθυνόταν από τους Αμερικανούς. Οι πράκτορες συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο δικαστήριο. Όπως ήταν φυσικό, όλα αυτά τα γεγονότα προβλήθηκαν ιδιαίτερα από τις αλβανικές εφημερίδες και το ραδιόφωνο. Τα σοβιετικά μέσα ενημερώσεως αναφέρονταν σπανίως σ' αυτό το γεγονός, ενώ συγχρόνως προσπαθού­σαν να μειώσουν, όσο ήταν δυνατόν, τη σημασία του.
Κανένας στη Δύση δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία στα παράπονα της αλβανικής κυβερνήσεως. Αλλά ακόμη και αν τα πρόσεξαν, τα θεώρησαν μέρος της υστερίας των ανατολικών δικτατοριών για την ύπαρξη κατασκόπων. Ούτε το Κογκρέσσο ούτε το βρετανικό Κοινο­βούλιο ενόχλησαν τις κυβερνητικές υπηρεσίες σχετικά με αυτό το θέμα . Απλούστατα, δεν εγνώριζαν τίποτε απολύτως. Στην πραγματικότητα, οι μόνοι που είχαν κάποια γνώση ήταν οι αρμόδιοι των μυστικών υπηρεσιών και οι ηγεσίες των δύο κυβερνήσεων. Και αυτή η μυστικότητα τηρήθηκε περισσότερο από μία δεκαετία.

105.  Οι ουσιαστικοί λόγοι ανατροπής του Γ. Παπαδόπουλου από την εξουσία.

Στις 7 Οκτωβρίου έγινε μια αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του Μακάριου με ναρκοθέτηση του δρόμου, απ5 όπου περνούσε συνήθως το αυτοκίνητο του. Ήταν, βέβαια, αδύνατο να κα­θορισθεί η προέλευση των βίαιων ενεργειών, που συγκλόνιζαν την Κύπρο, αλλά, όπως ήταν φυσικό, οι υποψίες έπεσαν στον Παπαδό­πουλο και τον Ιωαννίδη, καθώς και στο Γρίβα.

Την ίδια ώρα ξεσπούσε στην ανατολική Μεσόγειο μια ακόμη σο­βαρότερη κρίση. Στις 7 Οκτωβρίου, την ημέρα ακριβώς της τελευ­ταίας απόπειρας κατά της ζωής του Μακάριου, άρχισε ο πόλεμος του Γιομ Κιππούρ μεταξύ της Αιγύπτου και του Ισραήλ. Αυτή τη φορά την πρωτοβουλία είχαν οι Αιγύπτιοι, που λίγο έλειψε να καταγάγουν περιφανή νίκη. Όπως πάντα, η αμερικανική κυβέρνηση υποστήριξε ολόψυχα το Ισραήλ, αλλά η κυβέρνηση των Αθηνών, μένοντας στα­θερή στην εθνική πολιτική της φιλίας με τους Άραβες, διακήρυξε την ουδετερότητα της στη διαμάχη αυτή. Ο νέος υπουργός των Εξω­τερικών Ξανθόπουλος - Παλαμάς έκανε σχετική δήλωση στις 13 Οκτωβρίου. Μεταξύ άλλων είπε ότι «ο ελληνικός χώρος, θαλάσσιος και εναέριος, δεν χρησιμοποιείται δι9 οιανδήποτε ενέργειαν σχέσιν έχουσαν με την εμπόλεμον κατάστασιν εις την Μέσην Ανατολήν».21 Παρόμοια δήλωση είχε κάνει στις 10 Οκτωβρίου και η τουρκική κυ­βέρνηση, πράγμα που προκάλεσε,κατά την άποψη του Κίσσινγκερ, και την ελληνική ανακοίνωση.28
Κάποια στιγμή, όταν οι Ισραηλινοί ανάκτησαν την πρωτοβουλία των κινήσεων, ο Πρόεδρος Νίξον, φοβούμενος σοβιετική παρέμβα­ση, κήρυξε τις αμερικανικές δυνάμεις παγκοσμίως σε κατάσταση πυ­ρηνικής ετοιμότητας. Αυτό ήταν ιδιαίτερα ανησυχητικό για τους Έλληνες, αφού ήταν γνωστό ότι ο αμερικανικός 6ος Στόλος, που τώ­ρα ελλιμενιζόταν στα νερά της Αττικής, διέθετε πυρηνικά όπλα. Ευ­τυχώς, οι μάχες μεταξύ Αιγυπτίων και Ισραηλινών σταμάτησαν σχε­δόν αμέσως μετά από αυτό το γεγονός στις 23 Οκτωβρίου. Ο πυρηνι­κός κίνδυνος είχε απομακρυνθεί, αλλά τα διλήμματα της ελληνικής πολιτικής παρέμεναν. Αργότερα, δεν θα ήταν λίγοι οι Έλληνες, που υποπτεύονταν ότι η αμερικανική κυβέρνηση δυσαρεστήθηκε από την ελληνική ουδετε­ρότητα, και για το λόγο αυτό έπαυσε να υποστηρίζει τον Παπαδόπουλο και το Μαρκεζίνη. Ένας Αμερικανός διπλωμάτης, που επισκέ­φθηκε τη χώρα λίγο μετά τη λήξη του πολέμου, ακούστηκε σε μια δεξίωση, που δόθηκε προς τιμήν του, να καταφέρεται εναντίον της ελ­ληνικής κυβέρνησης.29

Ο Μαρκεζίνης, που έτρεφε την ίδια υποψία, απέδιδε την αμερικα­νική δυσαρέσκεια στην άρνηση του να αποδεχθεί την επέκταση των παρεχόμενων στρατιωτικών διευκολύνσεων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσεως του αεροδρομίου της Ελευσίνας.30 Όμως, οι υποψίες αυ­τές δεν επιβεβαιώνονται από τις μεταγενέστερες αμερικανικές μαρτυ­ρίες.

104. Οι Εβραίοι στη Καϊζερική Γερμανία.

Γενικά, είναι πολύ γνωστό, ότι σε καμία άλλη χώρα στον κόσμο, η εβραϊκή κοινότητα, δεν είχε αφομοιωθεί τόσο πολύ, όσο στη Γερμανία . Παραδείγματα : Ένας από τους πιο γνωστούς Γερμανούς ρομαντικούς, ο Η. Heine ήταν Εβραίος ( που στη συνέχεια βαφτίστηκε ) , ο μεγαλύτερος Εβραίος συνθέτης , ο Mendelssohn , ήταν ένας άλλος Γερμανός ρομαντικός του οποίου η μουσική σήμερα. δεν επιτρέπεται να ακουστεί σε κάποιες συναγωγές , κι αυτός βαπτισμένος. Ο καλύτερος φίλος του Kaiser ήταν ο Albert Ballin , ο Εβραίος ιδρυτής της μεγαλύτερης γερμανικής ναυτιλιακής γραμμής και το μόνο πρόσωπο που διέθετε μια ιδιωτική τηλεφωνική γραμμή με τη κρεβατοκάμαρά του αυτοκράτορα . Ο περίφημος  Εβραίος χημικός Haber ήταν διευθυντής του Ινστιτούτο Χημείας Kaiser Wilhelm, όπου ανέπτυξε τη διαδικασία για την παραγωγή αμμωνίας από το άζωτο του αέρα . Για το σκοπό αυτό έλαβε το βραβείο Νόμπελ για τη χημεία . Χωρίς αυτή τη διαδικασία , η γερμανική βιομηχανία εξοπλισμών δεν θα ήταν σε θέση να καλύψει επαρκώς με πυρομαχικά ούτε ένα χρόνο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Απόδειξη του γεγονότος , η κατάσταση των 500.000 Εβραίων ανάμεσα στα εξήντα εκατομμύρια Γερμανών ήταν τέτοια, που με την έναρξη του πολέμου στα 1914 ο αμερικανικός εβραϊκός Τύπος υποστήριζε σταθερά τη Γερμανία . Τι συνέβη τότε; Γιατί υπήρξε στη Γερμανία ένας παθογόνος " αντισημιτισμός " μόλις  δέκα με δεκαπέντε χρόνια αργότερα ; 

Από το αμφιλεγόμενο βιβλίο του Heinz Weichardt Under Two Flags (Κάτω από δύο σημαίες)

103. Ήρωες ή προδότες;

Όσοι θελήσουν να ιστορήσουν την έξοδο των αξιωματικών εκτός τωv ορίων της Ελλάδος και την διαφυγήν των εις Μ. Ανατολήν, θα την συνδυάσουν οπωσδήποτε με τας ενεργείας της Κυβερνήσεως των υπερόχων νικητών Ηγετών του Αλβανικού έπους, ιδιαίτατα των αειμνήστων Στρατηγών Τσολάκογλου και Μπάκου, διότι απετέλεσαν την βάσιν εξορμήσεως  και τον κρυφόν σύνδεσμον των εκτός των ορίων της Ελλάδος εξορμούντων.

Διότι ενώ οι Δημιουργοί αυτοi της Νίκης του «ΟΧΙ» εστεφανώθησαν με τον στέφανον της δόξης, δια  να διασώσουν τους ηρωϊκούς υπ' αυτούς αγωνιστάς, ανήλθον την τεραστίαν κλίμακα της ευθύνης, την οποίαν ελάχιστοι εκλεκτοί και δυνατοί την ψυχήν δύνανται να ανέλθουν. Για. τέτοιες aποφάσεις ο ίλιγγος της ευθύνης, εμποδίζει, τρομοκρατεί.

Υπερίσχυσε εις αυτούς το αίσθημα της ανωτάτης προς τους μαχητάς των οφειλής και τους έσωσαν από την καταισχύνην του δούλου - εργάτου και τον αποδεκατισμόν των εις τα έργα του κατακτητού. Τους έσωσαν από την ασφαλή διαπόμπευσιν της θριαμβευτικής πορείας του Μουσσολίνι εις την Ρώμην!!

Και  δεν ήτο μόνον τούτο, αλλά διετήρησαν διά της σωτηρίας των την συνέχειαν του αγώνος εντός και εκτός των ορίων της Ελλάδος.

Η υπ' αυτών επιτευχθείσα ανακωχή αποτελεί στρατηγικήν επιτυχίαν επί του πεδίου της μάχης.

Και η ανάληψις Κυβερνητικών ευθυνών υπό το χάος και το πέλμα του κατακτητού  αποτελεί πράξιν υπερτάτης αuτοθυσίας όχι, προσιτής εις όλους.

 Άλλωστε, εις τούτο είχον σύμφωνον όλην σχεδόν την Ιεραρχίαν του μετώπου αφού και σχετικόν πρωτόκολλον υπεγράφη εις Μέτσοβον δια την συμμετοχήν του αειμνήστου Στρατηγού Μπάκου και την ανάληψιν υπ' αυτού του Υπουργείου Αμύνης, το πρώτον τότε συσταθέντος.

102. Mικρά Ασία: Ο μαχόμενος στρατός στα όρια των αντοχών του .

Εκ των ολίγων Αξιωματικών, οίτινες μετέβησαν επ' αδεία εις την Ελλάδα, μικρόν μέρος τούτων επιστρέφοντες εις Μ. Ασίαν, περιέγραφον την κατάστασιν του Εσωτερικού με τα μελανώτερα χρώματα, και μετέδιδον εις το Στράτευμα την απογοήτευσιν, διότι αντί ενθαρρύνσεως ην ήλπιζον να συναντήσωσιν εν Ελλάδι, εύρισκον τουναντίον ανήκουστον και πρωτοφανή αδιαφορίαν δια τον επί πλέον της τριετίας ταλαιπωρούμενον και μαχόμενον εις τα βάθη της Μ. Ασίας Ελληνικόν στρατόν, ο οποίος τοιουτοτρόπως αντελαμβάνετο ότι κατ' ουδέν λογίζονται αι στερήσεις, αι κακουχίαι, οι κίνδυνοι και αι θυσίαι, ας υφίστανται εν τω Μετώπω.

Η Πολιτεία ενήργει προαγωγας, και απένειμεν έτι αμοιβάς εις τους αξιωματικούς του Εσωτερικού, χωρίς να κάμνη ουδεμίαν διάκρισιν μεταξύ των εν τω Μετώπω μαχόμενων, και των εν τω Εσωτερικώ ανέτως παραμενόντων. Τελεία ισοτέδωσις των μεν και των δε. Δια τούτο, αθρόως υπεβάλλοντο αιτήσεις εκ μέρους των αξιωματικών παντός βαθμού του Μετώπου, περί μεταθέσεώς των εις το Εσωτερικόν, διότι επείσθησαν ότι θα κριθώσι και αμειφθώσιν ομοίως, είτε εις το Μέτωπον, είτε εις το Εσωτερικόν υπηρετούσιν. Εγεννήθη εις όλους η πικρία, ότι τους καρπούς των ταλαιπωριών, των μόχθων, των κινδύνων και αυτού του αίματος των μαχομένων, καρπούνται εξ ίσου αν μη επί πλέον και οι εν τω Εσωτερικό παραμένοντες.

Οι Διοικηταί των εν Μ. Ασία τριών Σωμάτων Στρατού (Αου Στρατ. Κοντούλης, Βου Στρατ. Τρικούπης καί Γου Στρατ. Πολυμενάκος) δι' αναφορών και προσωπικών επιστολών κατά Οκτώβριον 1921 προς τον Διοικητήν της Στρατιάς, διεξετραγώδησαν την λυπηράν ταύτην κατάστασιν, ήτις έτεινε να διαλύση και να αποσυνθέση το στράτευμα.

Αλλ' εκτός τούτου, παραλλήλως, συν τω χρόνω ήρχισαν να δυσανασχετούν δια την παράτασιν της ατέρμονος εκείνης καταστάσεως και οι οπλίται, οι οποίοι στρατευθέντες με την προϋπόθεσιν να διεξαγάγουν μίαν εκστρατείαν μετά το πέρας της οποίας ήλπιζον, όπως είχεν αφεθή να πιστεύσωσιν, ότι θα επέστρεφον εις τας εστίας των αποστρατευόμενοι, έβλεπον αντιθέτως την κατάστασιν εκείνην χρονίζουσαν, και ουδαμού παρουσιάζουσαν ελπίδα οριστικής λύσεως έστω καί μεμακρυσμένην.

Η Κυβέρνησις παρά τας επανειλημμένως εκδοθείσας σχετικάς διαταγάς, δεν είχε την δύναμιν να επιβληθή εις τους εν τω Εσωτερικώ παραμένοντας αξιωματικούς παντός βαθμού, ουδέ εις τους ανυποτάκτους καί λιποτάκτας οπλίτας, ων ο αριθμός ανήρχετο εις πολλάς δεκάδας χιλιάδων, οίτινες παρέμειναν ήσυχοι εις τας εστίας των, εν ω χρόνω παρέμενον οι άλλοι, οι μη επιτήδειοι, εις το Μέτωπον, μη δυνάμενοι δυστυχώς οι τελευταίοι ούτοι να τύχωσιν αδείας, ένεκα της μη επιστροφής των πρώτων απελθόντων επ' αδεία εις το Εσωτερικόν.

Η μη εξ ίσου κατανομή των πολεμικών βαρών μεταξύ του εστρατευμένου έθνους εδηλητηρίαζε και εμάραινε τον εν τω Μετώπω στρατόν.

Οι εις την γραμμήν προκαλύψεως ευρισκόμενοι αξιωματικοί και οπλίται παρέμενον εντός προχείρων υποστέγων ή υγρών οπών, ας ανώρυξαν εις το έδαφος και έζων ως τρωγλοδύται.

Πάντες αξιωματικοί και οπλίται επεζήτουν το τέλος του πολέμου.

Κατά την λογοκρισίαν των επιστολών, μοι εδόθη αφορμή ν' αναγνώσω τοιαύτας οπλιτών εκ μέρους των εν τω Εσωτερικώ παραμενουσών οικογενειών των, περί της υπό πάσαν έποψιν και ιδίως οικονομικήν, οικτράς τούτων καταστάσεως, όπερ ήδύνατο να σπαράξη πάσαν ανθρωπινήν καρδίαν. 

Κατά τας συχνάς μεταβάσεις μου εις τα διάφορα τμήματα προς τα οποία μετέβαινον δια να έχω ιδέαν και άμεσον αντίληψιν επί της εν γένει καταστάσεως, προσπαθών να διαγνώσω αλλά και να ενισχύσω το ηθικόν των οπλιτών, υπέβαλον εις αυτούς διάφορα ερωτήματα και προσεπάθουν να εξάρω το καθήκον και την καρτερικότητα, πλην όμως σχεδόν ουδέποτε παρέλειπον ούτοι να υπαινιχθούν τον πόθον των προς τερματισμόν του πολέμου και άποστράτευσιν. Ο λογισμός πάντοτε εκεί περιεστρέφετο. Άδειαι δεν εχορηγούντο πλέον μετά το γεγονός, ότι οι λαβόντες δια την Ελλάδα δεν επανήρχοντο πλέον εις το Μέτωπον.

Προσεπαθούμεν δια διαφόρων ψυχαγωγικών μέσων, αθλητικών αγώνων, προχείρων θεάτρων κλπ. να τους διασκεδάσωμεν την στενοχωρίαν και δυσφορίαν.

Ο ιματισμός των ανδρών λίαν ελλειπής. Το συσσίτιον δεν ήτο ανάλογον προς τας περιστάσεις. Ένεκεν ελλείψεως κρέατος, εδίδετο τοιούτον μόνον δις της εβδομάδος.

Πολλάκις παρετηρήθη έλλειψις ελαίου καί οσπρίων, τα δε μακαρόνια εδίδοντο άνευ τυρού, νερόβραστα, τα όποία μετά τινας ημέρας ουδείς πλέον έτρωγε. .
(ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ :ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922 ΠΑΡΑΜΟΝΑΙ ΕΧΘΡΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΣΕΩΣ Α ( ΗΘΙΚΟΝ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΟΣ )

101. Μια ακόμα Επανάσταση , εκείνη του 1909 , εκφυλίζεται σε κακοσχεδιασμένο και λίαν επικίνδυνο κίνημα.

Το κίνημα του στρατού δεν κατέληξε την 15ην Αυγούστου εις λαϊκήν επανάστασιν, αλλά παρέμεινε κατά την ημέραν εκείνην, ως ένοπλος στρατιωτική στάσις της φρουράς Αθηνών, διότι ο Λαός δεν ανεμίχθη εις το κίνημα, ουδέ εξεδήλωσε τι υπέρ τούτου, αλλ' έμεινε αδρανών και αμφιβάλλων περί του πρακτέου. Συνεπώς ο στρατός απομονωθείς ευρίσκετο εκτός του Νόμου, και εάν δεν ημνηστεύετο, θα εξηκολούθει να ευρίσκηται εκτός του Νόμου. Άνευ της αμνηστείας ο στρατός θα καθίστατο επικίνδυνος διά την Χώραν και δι αυτήν έτι την επανάστασιν και θα διέτρεχε τον σπουδαίον κίνδυνον να διαλυθή, διότι έκαστος εκ των ανηκόντων ή μη, εις τον Σ. Σ. θα ηδύνατο ν' αρνήται την εκτέλεσιν οιασδήποτε υπηρεσίας ή δια­ταγής ανωτέρου του, ή να πράττη ό,τι ήθελεν, ή vα εγκαταλιμπάνη τας τάξεις του κατ' αρέσκειαν και άνευ ουδεμίας νομίμου ευθύνης, επί τη προφάοει ότι δεν εννοεί να συμμετέχη της στάσεως. Δια της αμνηστείας όμως ο στρατός υπεχρεούτο να παραμείνη εις τας τάξεις του, υποκείμενος εις απάσας τας ισχύου­σας διατάξεις των στρατιωτικών Νόμων και κανονισμών. Πλην τούτου ο στρατός αμνηστευθείς ηδύνατο να ενεργή νομίμως προς καταστολήν παντός κινήματος αντιδραστικού, η κατά του καθεστώτος, εκ μέρους οιουδήποτε, εν ω τοιαύτη ενέργεια του στρατού άνευ της αμνηστείας δεν θα ήτο εξησφαλισμένη δια λόγον λίαν ευνόητον. Ουδεμία δε δύναται να χωρή αμφιβολία ότι κατά το ατυχές ναυτικόν κίνημα, το στράτευμα της ξηράς και το ναυτικόν, εάν δεν είχον αμνηστευθή, δεν θα ενήργουν ως ενήρ­γησαν πειθαρχούντα και συντεταγμένα προς καταστολήν τούτου αμέσως, αλλά θα διηρούντο εις δύο τουλάχιστον ομάδας αντι­θέτους και η εν Σαλαμίνι αρξαμένη αιματοχυσία θα συνεχίζετο εις τας οδούς των Αθηνών. Δια της αμνηστείας καθορρίζετο προς τούτοις και  η στάσις του Βασιλέως έναντι της καταστάσεως των πραγμάτων. Ο Βασιλεύς, εμπιστευθείς την εξουσίαν εις Κυβέρνησιν της εκλογής του, δεχθείσα να εκτελέση τα αιτή­ματα του Σ. Σ. άτινα αναντιρρήτως είχον γνωσθή Αυτω, και συνάμα υπογράψας το περί αμνηστείας Διάταγμα, εδήλωσεν εμμέσως ότι αποδέχεται το πρόγραμμα του Σ. Σ, και συμφωνεί προς την μέλλουσαν ενέργειαν της Κυβερνήσεως δια την εκτέλεσιν τούτου. Ευκόλως δε νοείται ότι εάν ο Βασιλεύς είχε γνώμην εναντίαν, ου μόνον δεν θα υπέγραφε το περί αμνηστείας Διάταγμα, αλλά και δεν ήθελεν αναθέσει τον σχηματισμόν της Κυβερνήσεως εις τον αποδεχθέντα την εκτέλεσιν των αιτημάτων του Σ. Σ. Μαυρομιχάλην.

(Αντιστρατήγου Νικολάου Ζορμπά:Απομνημονεύματα ή πληροφορίαι περί των συμβάντων κατά την διάρκειαν της Επαναστάσεως της 15ης Αυγούστου 1909 Εκδοτικός Οικος Λ.Θ  Λαμπροπούλου 1925 σελ 90-91) 

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ